2016-05-16
Klaster jest formą organizacji, zrzeszającej przedsiębiorstwa, skoncentrowane w bliskiej przestrzeni oraz prowadzące komplementarną działalności gospodarczą.

Klaster jest geograficznym skupiskiem podmiotów, działających w pokrewnych lub komplementarnych branżach. Charakteryzuję się zaangażowaniem jednostek należących do  organizacji tj. przedsiębiorstw, ośrodków badawczych oraz administracyjnych. Pomiędzy aktywnymi podmiotami zachodzi wysoki poziom interakcji w związku z wzajemną współpracą. Klaster oferuje możliwość korzystania z umiejętności i doświadczenia partnerów. W grupie łatwiej wprowadzać innowację, na które w pojedynkę zabrakłoby kapitału. Kooperacja członków daję sposobność opracowania kompleksowej oferty, która ma szansę przebicia się na rynkach lokalnych, regionalnych oraz międzynarodowych.

Polskim przykładem udanej kooperacji podmiotów i wzajemnej konkurencji na wysokim poziomie jest Klaster.info. Zrzesza on firmy działające na rynku informatycznym i świadczące usługi dla jednostek z tego sektora na terenie województwa mazowieckiego, lubelskiego, podkarpackiego, łódzkiego oraz małopolskiego. Koordynatorem zrzeszenia jest firma Sekwencja Sp. z.o.o. Klaster zapewnia ścisłą współpracę podmiotów w zakresie pozyskiwania nowych klientów, prac badawczo-rozwojowych, świadczeniu usług informatycznych, wspólnych wdrożeń itp. Celami zrzeszenia jest tworzenie oraz rozwój sieci wymiany informacji, wiedzy, rozwiązań i późniejsze tworzenie warunków dla skutecznej komercjalizacji wyników badań i rozwiązań. Klaster.info prowadzi współpracę w zakresie badań, rozwoju i innowacji m.in. we Włoszech, na Bałkanach i Białorusi.

Dla klastrów powstaje wiele możliwości oraz inicjatyw m.in. konkursy o nadanie statusu ,,Krajowego Klastra Kluczowego” oraz ,,Mazowieckiego Klastra Kluczowego”

Krajowy Klaster Kluczowy oznacza organizacje o istotnym znaczeniu dla gospodarki kraju i wysokiej konkurencyjności międzynarodowej. Identyfikowany jest na poziomie krajowym, m.in. w oparciu o kryteria dotyczące: masy krytycznej, potencjału rozwojowego i innowacyjnego, dotychczasowej i planowanej współpracy oraz doświadczenia i potencjału koordynatora. Pierwsza edycja konkursu o status Krajowego Klastra Kluczowego odbyła się w 2015r, wyłaniając siedmiu zwycięzców. Tytuł daję prawo do startowania w konkursach jak działanie 2.3.3 z Programu Operacyjnego Innowacyjnego Rozwoju, które ma na celu wzrost internacjonalizacji przedsiębiorstw działających w ramach Krajowych Klastrów Kluczowych. Koncentruje się na ekspansji międzynarodowej klastra, w powiązaniu z działaniami badawczo-rozwojowymi oraz innowacyjnymi. Tytuł ,,Krajowego Klastra Kluczowego” nadawany jest na okres trzech lat przez Ministerstwo Rozwoju. Konkurs ma charakter otwarty i organizowany będzie cyklicznie w rundach w trakcie trwania perspektywy finansowej 2014-2020. Wnioskodawcą jest koordynator klastra, działający w imieniu wszystkich członków – podmiotów, które podpisały umowę/porozumienie. Klaster który otrzyma status ma prawo do posługiwania się w korespondencji i promocji znakiem oraz nazwą ,,Krajowy Klaster Kluczowy” Posiada on także uprawnienia do aplikowania o wsparcie publiczne w ramach instrumentu Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020, przeznaczonego na wzmocnienie ekspansji międzynarodowej. Projekty rozwojowe, zdefiniowane i uzgodnione przez grupy członków KKK lub, będą korzystały z preferencji w ramach systemu przy aplikowaniu do różnych programów i działań promocyjnych. Dnia 21.04.2016r. odbyło się spotkanie informacyjne organizowane przez Ministerstwo Rozwoju oraz Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości. Podczas wydarzenia omówione zostały wstępne kryteria naboru dotyczącego nadania statusu Krajowego Klastra Kluczowego.

Podobne wymagania trzeba spełnić aby otrzymać tytuł ,,Mazowieckiego Klastra Kluczowego”. Podmioty należące do zrzeszenia charakteryzują się efektywną, systematyczną współpracą. Dzięki swojej działalności wyróżniają się na tle innych klastrów w regionie. Ich potencjał badawczy i innowacyjny jest na wysokim poziomie. Podobnie jak konkurencyjność, doświadczenie oraz nastawienie na ciągły rozwój. Tytuł ,,Mazowieckiego Klastra Kluczowego” nadawany jest przez Zarząd Województwa Mazowieckiego. Celem konkursu jest wyłonienie klastrów o istotnym znaczeniu dla gospodarki regionalnej i nadanie statusu. Adresatami konkursu są koordynatorzy klastrów, którzy działają oraz mają siedzibę na Mazowszu. Termin rozpoczęcia naborów to 27.04.2016r., data końca nie jest jeszcze znana. Cała dokumentacja dostępna jest już na stronie internetowej Regionalnej Strategii Innowacji dla Mazowsza.

Warunkiem przystąpienia do Konkursu na tytuł ,,Krajowego Klastra Kluczowego” lub  ,,Mazowieckiego Klastra Kluczowego” jest prawidłowe przygotowanie formularza wniosku. Klastry muszą spełniać obowiązujące kryteria formalne oraz merytoryczne. Wykluczeni zostają Wnioskodawcy, którzy widnieją na liście nierzetelnych beneficjentów lub w Rejestrze Podmiotów Wykluczonych.

Tytuł ,,Krajowego Klastra Kluczowego” oraz ,,Mazowieckiego Klastra Kluczowego” jest prestiżowy oraz znaczący na rynku lokalnym oraz międzynarodowym. Daje on duże możliwości rozwoju oraz koncentruję część wsparcia publicznego. Instytucję wybierają Krajowe oraz Mazowieckie Klastry Kluczowe w celu umacnienia rozwoju strategicznego specjalizacji gospodarczych. Posiadany tytuł daje szerokie i kompleksowe wsparcie działań B+R, inwestycji, rozwoju kapitału ludzkiego czy internacjonalizacji. Koordynatorzy klastrów, którzy zdobyli dane tytuły, mają do spełnienia dużą rolę w obszarze krajowym oraz międzynarodowym. Bazując na wynikach osiąganych przez poszczególne podmioty, trzeba zbudować strategię promocji swojej organizacji w kraju i za granicą, przy wykorzystaniu odpowiednich instrumentów z rynkiem. Krajowe oraz Mazowieckie Klastry Kluczowe mając renomę krajową oraz międzynarodową, posiadają większe możliwości zorganizowania projektów badawczo-rozwojowych, pozyskiwania finansowania na projekty, poszukiwania partnerów, internacjonalizacji przedsiębiorstw oraz rozwoju zasobów ludzkich członków klastra.

Wzrastająca rola klastrów w Polsce jest przedmiotem wielu debat. Wiele strategii oraz dokumentacji uwzględnia uwagi dla tej formy organizacji. Badania benchamarkingowe w zakresie klastrów odbywają się na zlecenia Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Ich celem jest określenie obecnego stanu rozwoju klastrów, przeanalizowanie zmian, które zaszły w minionych latach oraz zarekomendowanie działań na przyszłość. Ostatnie wyniki z 2014r wskazują, iż klastry odgrywają znaczącą rolę we wspieraniu innowacyjności w Polsce. Firmy należące do zrzeszeń odznaczają się wyższą innowacyjnością od pozostałych ( 58% wdrożyło innowacje w okresie ostatnich dwóch lat). W ostatnich dwóch latach, przedsiębiorstwa działające w klastrach odnotowały 7% wzrost zatrudnienia, dla pozostałej populacji firm wskaźnik ten nie uległ zmianom. Z drugiej strony wiele przedsiębiorstw nie wykorzystuje w pełni swojej przynależności do organizacji np. tylko 5% instytucji korzysta z dostępnej dla członków klastra aparatury badawczej. Opinie respondentów, członków klastra były bardzo przychylne inicjatywie zrzeszania się organizacji. Pojawiła się również potrzeba umocnienia roli koordynatora, aby był wysoko wyspecjalizowanym brokerem kompetencji i usług realizowanych na rzecz członków klastra. 

 

Bibliografia:

1.      Benchmarking klastrów w Polsce [online], [dostęp 02.03.2016r.], Dostępny w Internecie: <http://www.pi.gov.pl/PARPFiles/file/klastry/Benchmarking_klastrow/Benchmarking_2014.pdf>

2.      Krajowe Klastry Kluczowe, [online], [dostęp 03.03.2016r.], Dostępny w Internecie: <http://www.mg.gov.pl/Wspieranie+przedsiebiorczosci/Polityki+przedsiebiorczosci+i+innowacyjnosci/Klastry/Krajowe+Klastry+Kluczowe>

3.      Ministerstwo Rozwoju [online], [dostęp 02.03.2016r.], Dostępny w Internecie:

<http://www.mr.gov.pl>

4.      Opracowanie systemu wyboru Krajowych Klastrów Kluczowych [online], [dostęp 02.03.2016r.] Dostępny w Internecie: <http://eregion.wzp.pl/sites/default/files/kkk_raport_etap_i_i_zalacznik_16092014_.pdf>

 

Nadesłał: klaster