2013-05-28
Polska ma szansę stać się silnym centrum arbitrażowym w tej części Europy pod warunkiem większego wsparcia ze strony administracji publicznej i doprecyzowania niektórych zapisów w obowiązującym prawie. To główne wnioski płynące z piątkowej konferencji zorganizowanej przez Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej wspólnie z Komisją Nadzwyczajną do spraw zmian w kodyfikacjach pod patronatem honorowym Marszałek Sejmu, Pani Ewy Kopacz.

Uroczystego otwarcia konferencji „ARBITRAŻ - Prawo, Praktyka, Instytucje" w Sali Kolumnowej Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej dokonał Marek Furtek, prezes Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej i Krzysztof Kwiatkowski przewodniczący Nadzwyczajnej Komisji do spraw zmian w kodyfikacjach.

„Dzięki konferencji zorganizowanej przez nas w 2002 roku udało się dokonać wielu znaczących zmian w prawie. Teraz spotykając się w tak szerokim gronie prawników i instytucji związanych z legislacją dajemy jasny sygnał, że nadszedł już czas na kolejne zmiany w prawie arbitrażowym" - powiedział Marek Furtek, prezes Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej.

Krzysztof Kwiatkowski, przewodniczący Nadzwyczajnej Komisji ds. zmian w kodyfikacjach zwrócił uwagę, że przykład z Francji, gdzie administracja podjęła szereg działań wzmacniających arbitraż może być z powodzeniem wykorzystywany również w Polsce.

„Będę rozmawiał z przedstawicielami rządu o tym, aby administracja publiczna wspierała sądy polubowne w Polsce. Myślę o Ministerstwie Sprawiedliwości czy Ministerstwie Spraw Zagranicznych. W mojej ocenie przedstawiciele administracji publicznej powinni promować polskie instytucje w tym względzie, a taką pozytywną wizytówką jest na przykład Sąd Arbitrażowy przy KIG"- powiedział Krzysztof Kwiatkowski.

Eugeniusz Grzeszczak, wicemarszałek Sejmu podkreślił, że postępowanie w sądach arbitrażowych jest alternatywą do często przewlekłych postępowań prowadzonych w sądownictwie powszechnym. Jego zdaniem arbitraż jest szczególnie cenny przy skomplikowanych sprawach związanych na przykład z inwestycjami czy przy umowach dotyczących budownictwa.

Andrzej Arendarski, prezes Krajowej Izby Gospodarczej podkreślił, że w ciągu 20 lat działalności Sądu Arbitrażowego w obecnej formie przy KIG, udało się nie tylko Sąd utrzymać, ale i zwiększyć zakres jego działalności i wyprowadzić na arenę międzynarodową. „Podejmiemy wysiłki w celu skupiania w naszym Sądzie większej ilości spraw z naszego regionu Europy. W mojej ocenie należy kłaść nacisk na jak największe upowszechnianie - między innymi wśród przedsiębiorców - idei rozsądzania sporów w sądach arbitrażowych" - dodał Andrzej Arendarski.

Podczas konferencji tezy do szerszej dyskusji przedstawili zaproszeni goście honorowi. Wśród nich między innymi: prof. dr hab. Wojciech Popiołek, Kierownik Katedry Prawa Cywilnego i Prawa Prywatnego Międzynarodowego Uniwersytetu Śląskiego, który przedstawił stan obecny polskiego prawa arbitrażowego po zmianach z 2005 roku. Zwrócił uwagę na szereg zapisów w obecnie obowiązujących przepisach, które należałoby doprecyzować lub zmienić.

„Jednym z głównych problemów jest na przykład zagadnienie związane z zakresem, w którym arbitrzy mogą orzekać, czyli tak zwana zdatność arbitrażowa. Obecna regulacja budzi pewne wątpliwości i z pewnością należy zastanowić się nad jak najszerszym jej rozumieniu. Druga ważna kwestia, to problem związany z upadłościami, których ogłoszenie powoduje jednocześnie upadek umów o arbitraż. Jest to wyjątkowe w skali światowej i należy poszukiwać w tym względzie kompromisów" - uważa prof. dr hab. Wojciech Popiołek.

Adwokat Bartosz Krużewski, Partner w Kancelarii Clifford Chance, Janicka, Krużewski, Namiotkiewicz i wspólnicy sp.k., ukazał praktykę arbitrażową w Polsce na tle tendencji międzynarodowych. Jego zdaniem silne centrum arbitrażowe wpływa pozytywnie na gospodarkę w danym kraju.

„Badania wskazują między innymi na korelację pomiędzy arbitrażem dobrze działającym, a poziomem inwestycji zagranicznych w danym kraju. Nie bez znaczenia jest również fakt, że arbitraż pozytywnie stymuluje wzrost gospodarczy nie mówiąc już o samym prestiżu danego kraju" - dodaje adwokat Bartosz Krużewski.

Podczas dyskusji większość uczestników konferencji było zgodnych, że wiele przepisów wymaga doprecyzowania lub zmiany.

„Podczas dyskusji wielu mówców wskazywało, że nasz model arbitrażowy jest na dobrym światowym poziomie. Obowiązujące prawo nie wymaga więc radykalnych zmian, ale pewne korekty czy doprecyzowania niektórych zapisów są bardzo potrzebne. Dotyczy to między innymi przepisów związanych ze zdatnością arbitrażową, czy konsekwencji związanych z upadłościami" - powiedział w podsumowaniu konferencji prof. dr hab. Józef Okolski, prezes honorowy Sądu Arbitrażowego.

Konferencja pod hasłem „Arbitraż - Prawo, Praktyka, Instytucje" jest kontynuacją wcześniejszej inicjatywy podjętej przez Sąd Arbitrażowy przy Krajowej Izbie Gospodarczej. W 2002 roku we współpracy z Kancelarią Sejmu odbyła się debata, której ideą przewodnią była rola stałego sądu polubownego jako elementu ładu prawnego w państwie demokratycznym. Wydarzenie to było jednym z czynników, które doprowadziły do gruntownej nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego w 2005 roku, czyniącej z polskiego prawa arbitrażowego regulację nowoczesną i zgodną z najwyższymi standardami międzynarodowymi.

W konferencji uczestniczyli między innymi również Wicemarszałek Sejmu Eugeniusz Grzeszczak, prezes Trybunału Konstytucyjnego Andrzej Rzepliński, prezes Izby Cywilnej Sądu Najwyższego RP Tadeusz Ereciński, prezes Krajowej Izby Gospodarczej Andrzej Arendarski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Wojciech Węgrzyn, przewodniczący Sejmowej Komisji Sprawiedliwości Ryszard Kalisz, marszałek senior Józef Zych, wiceprzewodniczący Komisji Kodyfikacji Jerzy Kozdroń, przewodniczący Sejmowej Komisji Skarbu Państwa, Adam Szejnfeld, przewodniczący Sejmowej Komisji Sprawiedliwości Ryszard Kalisz, a także przedstawiciele największych kancelarii prawnych w Polsce, sądów arbitrażowych, przedstawiciele nauki prawa, wybitni reprezentanci praktyki arbitrażowej.

Nadesłał: iwonamichalowska