Barometry kryzysu - New York Empire State Index
NY Empire State Index jest wskaźnikiem nastrojów publikowanym w połowie każdego miesiąca przez oddział Fed w Nowym Jorku. Odzwierciedla on sytuację gospodarczą w jednym z najbardziej znaczącym stanów USA.
Ankieta jest kierowana do 175 firm produkcyjnych i ma na celu uzyskanie opinii menadżerów, dotyczącej sytuacji biznesowej aktualnie i przewidywanej w najbliższej przyszłości.
Respondenci ujawniają, jak przedstawia się aktualna sytuacja w ich przedsiębiorstwach w porównaniu z miesiącem poprzednim. Ponadto przedstawiają prognozy zmian w tym zakresie w okresie najbliższych sześciu miesięcy.
Pytania dotyczą następujących zagadnień: zamówień, logistyki, czasu realizacji dostaw, zapasów, cen płaconych, cen otrzymywanych, stanu zatrudnienia, tygodniowej ilości godzin pracy oraz przewidywanych zmian sytuacji w gospodarce. Przedstawiciele przemysłu wypowiadają się również w kwestiach nakładów na technologie oraz wydatków kapitałowych w ciągu półrocza. Kwestionariusz z pytaniami proponuje trzy opcje odpowiedzi: „wzrośnie", „pozostanie bez zmian", „zmniejszy się".
Udział procentowy dla poszczególnych wariantów odpowiedzi, po uwzględnieniu ewentualnych czynników sezonowych, stanowi podstawę konstrukcji sub-indeksów, a te są podstawą dla obliczenia indeksu koniunktury gospodarczej w stanie Nowy Jork - NY Empire State Index.
Od 2001 r. indeks osiągał w przeważającej mierze, wartości dodatnie. Krótkotrwałe, ujemne odczyty wystąpiły w latach 2002, 2003 oraz 2005. Najwyższe wartości indeksu odnotowano na przełomie 2003/2004 r. Wówczas wzrost gospodarczy w Stanach osiągał rekordy dekady.
Pierwsze ostrzeżenie przyszło w pierwszym kwartale 2007 r., kiedy indeks spadł do poziomu bliskiego 0. Późniejsze miesiące przyniosły odreagowanie, i zwyżkował on powyżej 25 pkt.
Gwałtowny spadek indeksu rozpoczął się w czwartym kwartale 2007 r., kiedy kończyła się kilkuletnia hossa na giełdach.
Na początku 2008 r. indeks spadł poniżej zera, był to początek recesji w USA. W efekcie dalszego pogorszenia koniunktury w ciągu 5 miesięcy stracił blisko 50 pkt. W następnych okresach tylko dwukrotnie jego wartość nieznacznie przewyższyła 0. Raport Fed z połowy września 2008 r. wykazał już spadek o 10 pkt, do -7,4 pkt. Kolejne miesiące sprowadzały indeks do coraz niższych poziomów, przyczyną czego był krach na rynkach finansowych oraz rosnące problemy gospodarcze w USA. Zahamowanie spadków indeksu a nawet niewielkie odreagowanie nastąpiło na przełomie 2008/2009.
Niestety, przez kolejne dwa miesiące indeks znów tracił na wartości - w marcu 2009 r. osiągnął swe minimum -38,2 pkt. Tylko 10 proc. przemysłowców ze stanu Nowy Jork odczuło wówczas poprawę sytuacji a u 48 proc. uległa ona pogorszeniu. Największe spadki koniunktury odnotowano w obszarach: nowych zamówień, logistyki, niezrealizowanych zamówień, czasu realizacji dostaw, zapasów. Jak dotąd, był to najniższy odczyt NY Empire State Index od 2001 r.
Dane opublikowane przez Fed w połowie kwietnia 2009 r. pokazują duży, 24-punktowy wzrost indeksu do poziomu -14,7 pkt. Pomimo, że jego wartość pozostaje poniżej zera, odzwierciedla zaufanie do planu uzdrowienia amerykańskiej gospodarki i rosnącą nadzieję na wyjście z kryzysu. Czy nie przedwcześnie? Dane dotyczące sytuacji gospodarczej w Stanach Zjednoczonych są w dalszym ciągu niepomyślne, podnoszą się protesty społeczne, a rezultaty planów ratunkowych stanowią wielką niewiadomą.
Nadesłał:
ap
|