Barometry kryzysu - Wskaźnik Optymizmu Konsumentów
Wskaźnik Optymizmu Konsumentów dotyczący Polski jest publikowany co miesiąc od 1991 r. przez firmę Ipsos Polska. Podstawą dla obliczeń wskaźnika są wyniki ankiet kierowanych do reprezentatywnej grupy 1000 Polaków w wieku od 15 lat wzwyż. Podobne wskaźniki konstruuje się również w innych krajach.
Respondenci subiektywnie oceniają: sytuację gospodarczą kraju, osobistą sytuację materialną, poziom bezrobocia, inflację, skłonność do zakupów trwałych dóbr konsumpcyjnych i poziom oszczędności w ciągu ostatnich 12 miesięcy.
Ponadto przedstawiają swoje prognozy, jak będą kształtować się te czynniki w najbliższych 12 miesiącach.
Ankieta zawiera pięć pytań:
- Jak ocenia Pan(i) zmianę sytuacji gospodarczej w Polsce w ciągu ostatnich 12 miesięcy?
- Jak Pan(i) sądzi, jak sytuacja gospodarcza w Polsce będzie się zmieniać w ciągu najbliższych 12 miesięcy?
- Jak ocenił(a)by Pan(i) sytuację materialną w swoim domu, gdy porówna ją Pan(i) z sytuacją sprzed 12 miesięcy?
- Jak Pan(i) sądzi, jaka będzie sytuacja materialna w Pana(i) domu za 12 miesięcy?
- Czy Pana(i) zdaniem, obecnie jest dobry okres na kupowanie przedmiotów trwałego użytku?
- Indeksu Klimatu Gospodarczego (IKG) - dla odpowiedzi na pytania 1 i 2
- Indeksu Skłonności do Zakupów (ISZ) - dla odpowiedzi na pytania 3,4,5
Na wartość Wskaźnika Optymizmu Konsumentów ma wpływ wiele czynników, jak ogólna sytuacja gospodarcza, poziom inflacji czy wydarzenia polityczne, np. wybory.
Od 1991 r. do chwili obecnej wystąpiły dwa okresy, kiedy Polacy wykazywali się największym optymizmem. Pierwszy miał miejsce w latach 1995-1997, kiedy następowały pozytywne zmiany w polskiej gospodarce (spadała inflacja, bezrobocie, rosły wynagrodzenia). Późniejsze negatywne zjawiska, m.in. kryzysy ekonomiczne na świecie, wzrost bezrobocia w Polsce, czy załamanie na giełdach z powodu pęknięcia bańki internetowej mocno pogorszyły nastroje wśród ludności, czego dowodem jest spadek wskaźnika o 1/3 licząc od szczytu. Wskaźnik Optymizmu Konsumentów zaczął wzrastać od 2004 r. a jego szczyt na poziomie 112 pkt. odnotowano w marcu 2008 r.
Później trend na wykresie wskaźnika uległ odwróceniu. Coraz więcej Polaków dochodziło do wniosku, że nadchodzą trudne czasy. Wskaźnik zaczął spadać. Początkowo powoli, jednak po załamaniu na rynkach finansowych spadki uległy przyspieszeniu. Obecnie jego poziom jest niewiele wyższy od tego z początku lat 90-tych i niższy niż w latach 2000-2001.
Wcześniejsze spadki Wskaźnika Optymizmu Konsumentów, jakie miały miejsce przed załamaniem rynków finansowych i wejścia świata w depresję gospodarczą, dowodzą jego wartości poznawczej i prognostycznej. Warto dodać, że tak drastycznych spadków wskaźnika, jakie miały miejsce po wrześniu 2008 nie odnotowano w ciągu całego okresu, kiedy był on obliczany. Poziom pesymizmu Polaków jest tak duży, że dwóch na trzech oceniających negatywnie postrzega otaczającą nas rzeczywistość gospodarczą i perspektywy jej zmiany.
Jan Mazurek
Główny Analityk
Nadesłał:
ap
|