Cała prawda o tabletkach przeciwbólowych
Tabletki łagodzą ból dość szybko i najczęściej skutecznie. Żadna z nich nie jest jednak obojętna dla zdrowia. Dlatego np. gdy boli głowa, warto najpierw wypróbować bardziej bezpieczne metody.
Może wystarczy poruszać ramionami, by rozluźnić zesztywniałe mięśnie karku (to bardzo częsta przyczyna bólu głowy). Niektórym osobom pomaga zimny kompres przyłożony na czoło albo delikatny masaż skroni. Jeśli jednak ból nie przechodzi, pozostaje tylko sięgnąć po tabletkę. Liczne leki przeciwbólowe, dostępne w aptekach bez recepty, zawierają tylko jedną z kilku tzw. substancji czynnych: kwas acetylosalicylowy, paracetamol, ibuprofen, naproksen. Wszystkie te substancje hamują produkcję nasilających ból prostagladyn, jednak mają również inne właściwości. Dlatego zanim sięgniesz po środek przeciwbólowy, upewnij się, czy sprawdzi się w twoim przypadku.
PARACETAMOL – nadaje się nawet dla dzieci. Występuje pod nazwami: Paracetamol, Apap, Acenol, Codipar. To najłagodniejszy dla żołądka środek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy. Nie ma jednak działania przeciwzapalnego. Sprawdza się przy przeziębieniu, gorączce i innych dolegliwościach, zwłaszcza w połączeniu z kofeiną i witaminą C. Jest jedynym lekiem przeciwbólowym bezpiecznym w ciąży. Może być stosowany u dzieci w postaci syropów i czopków. Paracetamol jednak nie najlepiej działa na wątrobę. Nie wolno przekroczyć jego dziennej dawki 4g. UWAGA! Paracetamol rozkłada się wolniej w organizmach mężczyzn, dlatego w przypadku panów działa skuteczniej.
KWAS ACETYLOSALICYLOWY – złagodzi przeziębienie. To główny składnik znanych dobrze leków: Aspiryny, Polopiryny, Upsarinu, Etopiryny, Scorbolamidu czy Polocardu. Ma działanie przeciwgorączkowe, przeciwbólowe, ale i przeciwzapalne. Dlatego jeśli jesteśmy przeziębieni i czujemy, że bierze nas gorączka, tabletka Aspiryny lub Polopiryny może pomóc. Niektóre preparaty z kwasem acetylosalicylowym są wzbogacane w inne składniki, np. Scorbolamid w witaminę C, a Etopiryna w kofeinę. Kwas acetylosalicylowy nie jest jednak obojętny dla żołądka. Może podrażnić błonę śluzową, dlatego zawierające go tabletki nie nadają się dla osób, które mają nadkwaśność, wrzody żołądka lub dwunastnicy. Aspiryna zmniejsza lepkość krwinek, nie powinny jej więc brać kobiety z osłabioną krzepliwością. Nie wolno jej podawać dzieciom poniżej 12 roku życia, bo może wywołać tzw. Zespół Reye'a -uszkodzenie mózgu i wątroby. Kwas acetylosalicylowy wywołuje również niekiedy niektóre postaci astmy oskrzelowej, tzw. astmę aspirynową. Nie jest wskazany dla osób już chorujących na astmę. UWAGA! Tabletek zawierających kwas acetylosalicylowy w żadnym wypadku nie można łykać na pusty żołądek. Najlepiej przyjmować je w trakcie posiłku, rozpuszczone w szklance wody, albo w postaci z osłonką. Wtedy zmniejsza się niekorzystny wpływ kwasu acetylosalicylowego na śluzówkę żołądka.
IBUPROFEN – walczy z bólem zębów i zatok. Zawierają go: Ibuprom, Nurofen, Advil, Ibupar, Ibum. Działa przeciwzapalnie, przeciwbólowo i przeciwgorączkowo. Sprawdza się w leczeniu bólu spowodowanego chorobami reumatycznymi czy przy zapaleniu stawów. Pomoże też przy zapaleniu miazgi zęba i zatok (w tym drugim przypadku w połączeniu z pseudoefedryną). Ibuprofen jest jednak niewskazany przy zaburzeniach krzepnięcia krwi, w chorobie wrzodowej, niewydolności wątroby i nerek. UWAGA! Przyjmowanie ibuprofenu z lekami sterydowymi stosowanymi np. przez chorych na astmę aż dziesięciokrotnie zwiększa ryzyko wrzodów.
NAPROKSEN – uśmierzy bóle krzyża. Jest w preparatach: Naproksen, Anapran, Apo-Naproksen, Difortan, Aleve. Podobnie jak ibuprofen zwalcza objawy stanu zapalnego, np. bóle stawów, mięśni i reumatyczne, oraz związane z urazami. Łagodzi również bóle głowy i miesiączkowe. Stosuje się go doustnie, ale też jako maść, smarując bolące miejsce. UWAGA! Naproksenu w tabletkach nie powinny stosować osoby z chorobą wątroby i wrzodami oraz cierpiące na zaburzenia krzepliwości krwi lub niewydolność serca. Nie mogą go też przyjmować kobiety w ciąży i karmiące.
NO-SPA – pomoże przy bolesnych miesiączkach. Działa silnie rozkurczowo, dlatego pomaga przy bólu związanym ze skurczem mięśni w narządach wewnętrznych (w jelitach, pęcherzu moczowym, pęcherzyku żółciowym, macicy). Pod wpływem stresu, przejedzenia lub choroby skurcz mięśni jest bardzo silny i wywołuje ból. Jego zlikwidowanie powoduje, że ból ustępuje. No-Spę zaleca się przy bolesnych miesiączkach. Sprawdzi się też podczas bólu brzucha towarzyszącego biegunce, przy kamicy pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych, dróg moczowych, w zapaleniu pęcherza i miedniczek nerkowych, w zespole jelita drażliwego oraz we wzdęciach jelit. UWAGA! Jeśli ból brzucha nie ustępuje albo nawet nasila się mimo zastosowania No-Spy, lepiej szybko zgłosić się do lekarza. Może za bólem kryje się poważna choroba, np. zapalenie wyrostka robaczkowego lub pęcherzyka żółciowego.