2015-06-30
Stopa zatrudnienia starszych pracowników w Polsce jest jedną z najniższych w całej Unii Europejskiej. W porównywalnej grupie wiekowej 55 – 64 lata wskaźnik zatrudnienia w Polsce wynosił 40,6% w 2013 roku, a jego średnia w Unii Europejskiej (28 krajów) to 50,2%.

Dla porównania; w Szwecji wynosi ona 73,6%, w Niemczech – 63,6%, Czechach – 51,6%. W Bułgarii – 47,4%. Niższa od polskiej stopa zatrudnienia osób w tym przedziale wiekowym była na Węgrzech – 38,5%, w Chorwacji – 37,8%, na Malcie – 36,3%, w Grecji – 35,6% i Słowenii – 33,5%.[1]

Warto wspomnieć, że sytuacja ta, choć bardzo powoli, to ulega stopniowej poprawie. Niestety dzieje się to zbyt wolno. Demografowie alarmują, że wg najnowszych prognoz w 2035 roku nawet co trzeci Polak będzie miał 60 lub więcej lat. (Tym samym niezbędne stają się już teraz rozwiązania wspomagające starszych pracowników i pracodawców zatrudniających osoby dojrzałe. Takie jakie na przykład oferuje zarządzanie wiekiem.)

Eksperci, wśród przyczyn takiego stanu rzeczy najczęściej wymieniają: szybkie zmiany w życiu gospodarczym i społecznym, w tym także zmiany technologiczne – których tempo powoduje, że starsze pokolenie nie zawsze potrafi się do nich dostosować; politykę państwa prowadzoną w latach 90. XX wieku, która zmierzała do świadomego zastępowania starszych pracowników młodymi, jako receptę na bezrobocie młodych; zbyt słabe zachęty ze strony państwa do zatrudniania osób starszych i utrzymywania ich miejsc pracy; brak systemu edukacji ustawicznej, który ułatwiłby pokoleniu 50+ uzupełnianie posiadanych i zdobywanie nowych kwalifikacji zawodowych.

Spora część przyczyn leży także po stronie samych zainteresowanych – dość rozpowszechniony (wśród osób starszych) niechętny stosunek do pracy, traktowanie jej jako zewnętrznego przymusu, w efekcie wiele osób nie szuka zatrudnienia i korzysta z możliwości jak najwcześniejszego wycofania się z rynku pracy. Dużą rolę w tym procesie odgrywają bariery psychologiczne oraz niskie poczucie własnej wartości, szczególnie u osób, które po 50. roku życia straciły pracę.

Sytuacji nie ułatwiają także sami pracodawcy, wśród których często panuje przywiązanie do tradycyjnych metod zarządzania zasobami ludzkimi i niechętne wdrażanie nowych rozwiązań w tym zakresie. Słyszy się także o negatywnych stereotypach dotyczących pracowników 50+, silnie rozpowszechnionych w społeczeństwie, jak i właśnie wśród pracodawców – wyobrażenie tych osób jako słabo wykształconych, podatnych na choroby, pozbawionych wiedzy o nowych technologiach, nie znających języków obcych. Takie wyobrażenie często przesłania pracodawcom rzeczywisty obraz i potencjał tej grupy wiekowej.

Mimo szeregu organizowanych w ramach projektu spotkań, dla małych i średnich przedsiębiorstw, przybliżających ideę i korzyści z zarządzania wiekiem - zainteresowanie tematem było dość niewielkie. Pozwala to wnioskować, że przedsiębiorcy nie odczuwają jeszcze potrzeby wdrażania idei zarządzania wiekiem w swoich firmach.

Czym jest zarządzanie wiekiem?

To specyficzne podejście do zespołu zróżnicowanego wiekowo. Polega na opracowaniu i wdrożeniu odpowiednich metod działania i narzędzi, które po uwzględnieniu istotnych kwestii (ograniczeń, potrzeb, doświadczenia, wiedzy) pozwolą na optymalizację efektywności wszystkich pracowników. W efekcie przyniesie to ogromne korzyści dla samego pracodawcy, jak np.; zwiększenie wydajności pracy osób 50+, a także całego zespołu; korzystanie z niezwykle cennej wiedzy pragmatycznej starszych pracowników; optymalizacja zatrudnienia; zmniejszenie fluktuacji pracowników; oraz korzyści stricte finansowe takie jak zmniejszenie kosztów pracy, redukcja kosztów działalności biznesowej (na szkolenia czy rekrutację) czy ograniczenie kosztów wdrażania rozwiązań z zakresu zarządzania wiekiem.

Więcej informacji o zarządzaniu wiekiem można znaleźć, w skierowanym do małych i średnich przedsiębiorców, Poradniku zarządzania wiekiem, przygotowanym w ramach programu ACTIV 50+, wspierającego aktywizację zawodową osób po 50. r.ż.

Pełną wersję Poradnika można także znaleźć na stronie: http://www.activ50plus.pl/

Nadesłał: MCConsultants