Przeznaczenie i miejsce użytkowania

Rozpoczynając poszukiwanie projektora należy określić sposób i miejsce jego użytkowania. Ma to wpływ na wybór technologii, w jakiej projektor powinien generować obraz. Obecnie stosowane są dwie technologie, DLP i LCD. Każda z tych technologii ma swoje wady i zalety, ale generalnie projektory DLP są mniej wrażliwe na wstrząsy, a także są mniejsze i lżejsze, a ich obraz jest bardziej kontrastowy. Lepiej więc nadają się do zastosowań biznesowych, do wyświetlania tekstów i prezentacji, zwłaszcza jako sprzęt przenośny. Projektory LCD mogą się pochwalić lepszą kolorystyką obrazu i mocniejszym nasyceniem kolorów oraz nieco lepszą ostrością i jasnością obrazu. Są za to większe i cięższe oraz bardziej wrażliwe na wstrząsy. Lepiej jest je zastosować jako projektory stacjonarne, przy czym najlepiej sprawdzają się w kinie domowym.

Technologia DLP i LCD

W projektorach DLP wykorzystuje się specjalny chip złożony z tysięcy mikroluster, które odbijają lub rozpraszają światło padające na nie z lampy, tworząc obraz, który będzie wyświetlany na ekranie. Odbite przez mikrolustra światła kierowane są na ekran przez wirujące koło z kolorowymi filtrami, dzięki któremu nadaje się poszczególnym punktom odpowiedni kolor.

W technologii LCD światło z lampy jest rozszczepiane na trzy wiązki w kolorach składowych RGB (czyli czerwony, zielony i niebieski). Wiązki te przechodzą przez panele LCD. Każdy z paneli składa się z punktów, które mogą przepuszczać lub zatrzymywać światło. Poprzez przepuszczanie światła lub jego wygaszanie w wybranych punktach tworzone są kolejne klatki filmu w trzech kolorach składowych. Po ich połączeniu w pryzmacie wielokolorowy obraz trafia ostatecznie na ekran.

DLP czy LCD – wady i zalety

DLP

Zalety:

bardziej głęboka czerń

lepsze kontrasty

mniej wyraźny podział obrazu na piksele

mniejsza masa i rozmiary projektorów

Wady:

bardziej chłodna tonacja kolorów

efekt tęczy widoczny przez nielicznych użytkowników

LCD:

Zalety

jaśniejszy obraz niż w projektorach DLP

lepsze odzwierciedlenie i nasycenie kolorów

wrażenie lepszej ostrości obrazu

Wady technologii LCD :

mniejsze kontrasty

mniej głęboka czerń

mocniej widoczny podział obrazu na  piksele

większe rozmiar i masa projektorów

większa podatność na uszkodzenia

zużywanie się matryc LCD

możliwość wystąpienia "martwych pikseli"

Format i rozdzielczość obrazu

Generalnie spotkamy się z projektorami wyświetlającymi obraz w formacie 4:3 lub 16:9. Te pierwsze zwykle przeznaczone są do zastosowań w firmach, a drugi format stosowany jest w projektorach do kina domowego. Nic oczywiście nie przeszkadza w ich zastosowaniu w biurze są one jednak zwykle droższe, a jakość obrazu jest dużo lepsza niż wymagana przy wyświetlaniu prezentacji oraz wykresów i diagramów. Lepiej więc nieco zaoszczędzić kupując do biura projektor 4:3, za to w dużej rozdzielczości.

Rozdzielczość obrazu powinna też być dopasowana do odległości w jakiej projektor będzie stał przed ekranem. Im ta odległość jest większa tym rozdzielczość (i jasność) obrazu musi być lepsza. Projektor powinien wyświetlać obraz przynajmniej w standardzie WXGA (1280 x 720) lub SXGA (1280x1024). Pozwoli to na ustawienie projektora w odległości 3-4 metrów od ekranu. Najlepiej oczywiście, aby możliwe było wyświetlenie obrazu o rozdzielczości HDTV 1920 x 1080.

Rozdzielczość podstawowa i maksymalna

Producenci zwykle podają w opisie projektorów dwie rozdzielczości, podstawową i maksymalną. Wybierając projektor należy zwracać uwagę na tę pierwszą. Określa ona rozdzielczość, z jaką obraz jest wyświetlany przez projektor. Rozdzielczość maksymalna informuje jaki obraz można wysłać do projektora. Zostanie on jednak przekonwertowany do rozdzielczości podstawowej i z taką wyświetlony na ekranie.

Jasność obrazu

Po ustaleniu rozdzielczości, z jaką ma pracować projektor, należy sprawdzić na ile jasny jest wyświetlany obraz. Jest to szczególnie ważne, jeżeli projektor ma służyć w mobilnej pracy. Nie wiadomo bowiem w jakim pomieszczeniu przyjdzie z niego korzystać. Najlepiej, aby taki projektor miał przynajmniej 3000 ANSI lumenów. Projektor o jasności światła ok. 2000 ANSI lumenów można stosować w biurze, gdzie mamy możliwość lekko ograniczyć oświetlenie w pomieszczeniu. Projektory z jasnością poniżej tej granicy nadają się tylko do stosowania w zaciemnionych pomieszczeniach.

Minimalny poziom jasności:

400-1000 lumenów – tylko w zaciemnionych pomieszczeniach

1000-2000 lumenów – pomieszczenia biurowe przy ograniczonym oświetleniu

2000 lumenów – biura bez możliwości zaciemnienia, duże sale wykładowe i konferencyjne

Kontrast

Nie mniej ważnym parametrem jak jasność jest kontrast wyświetlanego obrazu, czyli stosunek natężenia światła w punktach o maksymalnej (czerń) i minimalnej (biel) jasności. Im jest on wyższy tym lepiej widoczne są odcienie poszczególnych kolorów, ale przy zbyt dużym kontraście wygląd obrazu staje się nienaturalny. Wielkość uzyskiwanego kontrastu zależy w dużej mierze od sposobu generowania obrazu. Dlatego inne wymagania stawia się przed projektorami z systemem DLP, a inne przed projektorami LCD. Kontrast nie powinien być mniejszy niż 1600:1 dla systemu DLP i 600:1 dla LCD. Jeżeli nie wiadomo, w jakich warunkach przyjdzie korzystać z projektora to lepiej zainwestować w sprzęt o kontraście przynajmniej 2000:1 w systemie DLP i 700:1 w LCD. 

Odświeżanie

Podobnie jak w telewizorach kineskopowych bardzo duży wpływ na jakość obrazu ma częstotliwość jego odświeżania. Przy niskich wartościach, rzędu 50 Hz może być widoczne migotanie obrazu, co szybko męczy oczy i utrudnia oglądanie prezentacji oraz filmów. Wystarczy jednak odświeżanie 60 Hz, aby obraz był bardziej stabilny i nie męczył wzroku. Najlepsze efekty uzyskać można przy odświeżaniu 100 Hz. Użycie większych częstotliwości, jak 120 Hz, nie ma już takiego wpływu na odbiór obrazu i nie ma tak wielkiego znaczenia.

Hałas

Wbrew pozorom, poziom hałasu emitowanego przez projektor ma spore znaczenie. Najlepszą nawet prezentację może popsuć irytujący szum wentylatora chłodzącego lampę projektora. Nie zawsze producenci podają poziom hałasu emitowanego przez projektor, ale warto sprawdzić, czy nie ma takiej informacji gdy porównujemy projektory. Różnica nawet kilku decybeli może mieć spore znaczenie. Najlepiej też decydować się na sprzęt, w którym możemy regulować jasność lampy. Przy mniejszej jasności nie nagrzewa się ona tak mocno i wentylator może pracować z mniejszą szybkością, co ograniczy poziom szumu.

Obiektyw

Projektory korzystają z obiektywów o różnej ogniskowej. Najtańsze modele wykorzystują obiektywy standardowe, które pozwalają uzyskać szerokość obrazu równą połowie odległości projektora od ekranu. Nie pozwala to na uzyskanie dużego obrazu w małych pomieszczeniach, bowiem trzeba projektor dość daleko odsunąć od ekranu. Jeżeli nie wiemy gdzie będziemy korzystać z projektora lepiej zastosować obiektyw szerokokątny. Można wówczas postawić projektor blisko ekranu i uzyskać duży obraz. Przy okazji można wówczas korzystać z projektora o mniejszej jasności, albo z trybu ekonomicznego, co dodatkowo obniża poziom hałasu.

W przypadku gdy projektor ma być zamontowany na stałe w dużej sali, lepiej użyć modelu z obiektywem o długiej ogniskowej (teleobiektyw). Jednak jasność obrazu musi być wtedy dużo większa, co przekłada się na koszt projektora oraz lampy.

Korekta zniekształceń

Wybierając projektor należy się upewnić, że wyposażony jest w system korekcji Keystona. Pozwala on na niwelowanie trapezowego zniekształcenia obrazu. Pojawia się ono gdy projektor nie jest ustawiony prostopadle do powierzchni ekranu, a więc wówczas gdy stoi blisko ekranu lub gdy jest zawieszony pod sufitem. Niektóre modele dysponują nawet automatycznym czujnikiem, który dokonuje samoczynnie odpowiedniej korekty. W tańszych modelach korekty takiej dokonuje się ręcznie. Niestety korekta Keystona dokonywana jest na drodze elektronicznej, co powoduje pogorszenie jakości obrazu. Wady tej pozbawiony jest system Lens Shit. Pozwala on na przesuwanie samego obiektywu w pionie i poziomie oraz korektę zniekształceń trapezowych na drodze optycznej, ale zwiększa to również cenę projektora.

Tryb ekonomiczny

Warto zadbać o to, aby projekt wyposażony był w tryb ekonomiczny, zwłaszcza gdy nie wiemy, w jakich warunkach będzie wykorzystywany. Tryb ten pozwala wydłużyć żywotność lampy oraz ograniczyć jasność obrazu. Przydaje się to, gdy będziemy korzystali z projektora w niedużym i zaciemnionym pomieszczeniu. Duża jasność obrazu bywa wówczas przeszkodą w jego oglądaniu, bowiem silne światło razi w oczy i powoduje ich szybkie zmęczenie.

Żywotność lampy

Podczas wyboru projektora należy zwróć uwagę na żywotność lampy. Parametr ten określa czas, po którym jasność lampy spadnie do 50% jasności uzyskiwanej przez nową lampę. Po upływie tego czasu lampa nadal będzie świecić, ale jakość obrazu będzie dużo niższa. Oczywiście spadek jasności następuje stopniowo więc osłabienie jakości obrazu występuje dużo wcześniej. Parametr ten pozwala jednak porównać poszczególne projektory między sobą i ocenić jak długo będzie można z każdego z nich korzystać bez konieczności wymiany lampy.

W praktyce na żywotność lampy ma wpływ sposób obsługi projektora. Można ją wydłużyć stosując tryb ekonomiczny projektora, czy dbając o właściwe przewietrzanie jego wnętrza, albo odczekując na ostudzenie lampy przed całkowitym wyłączeniem urządzenia.

Niektóre projektory mają też system chłodzenia działający przy zaniku zasilania. Chroni to lampę przed przegrzaniem w sytuacji, gdy zabraknie napięcia. Bez tego systemu gwałtowne przerwanie chłodzenia lampy skraca jej żywotność, a nawet może doprowadzić do jej uszkodzenia.

Złącza

Projektor powinien być wyposażony w złącza pozwalające na podłączenie do niego urządzeń, jakie będą używane w firmie. Zazwyczaj będą to komputery i laptopy, które są zwykle wyposażone w złącze HDMI. Pozwala ono na przesyłanie nie tylko obrazu ale też dźwięku i można je wykorzystać przy podłączaniu odtwarzaczy Blu-ray i DVD. Dzięki temu złączu wystarczy podłączyć projektor do komputera jednym kablem aby uzyskać zarówno obraz jak i dźwięk. Wiele z projektorów dysponuje też złączami, które pozwalają na podłączenie starszych laptopów (DVI lub D-Sub), jak i odtwarzaczy DVD czy magnetowidów (Composite i S-Video), ale te w pracy są dużo mniej istotne.

Niektóre z projektorów potrafią odtwarzać prezentacje, zdjęcia oraz filmy bezpośrednio z zewnętrznych nośników danych podłączanych przez port USB, albo z kart pamięci podłączonych do odpowiedniego gniazda. Przydaje się to, gdy wykorzystujemy projektor w pracy mobilnej. Nie trzeba bowiem nosić jeszcze ze sobą laptopa. W przypadku projektorów stacjonarnych przydaje się możliwość podłączenia ich do sieci LAN lub WiFi. Dzięki temu możemy przesyłać do nich obraz poprzez sieć, nawet z odległych urządzeń.

Głośniki

Jeżeli podczas pracy z projektorem ważne będzie oprócz odtwarzania obrazu uzyskanie również dźwięku to warto wybrać model wyposażony w głośniki. Będzie to szczególnie przydatne jeśli prezentacje lub filmy będą odtwarzane z zewnętrznych nośników, takich jak pendrive czy karta pamięci. Jeżeli planujemy podłączać projektor do laptopa to zawsze można wykorzystać głośniki laptopa. Mogą one jednak okazać się za słabe, jeżeli projekcja będzie się odbywać w dużej sali.

Funkcje dodatkowe

Projektory są wyposażane w dużą ilość dodatkowych funkcji. Warto więc przyjrzeć się specyfikacji projektorów, aby bliżej poznać ich wszystkie możliwości.

Przy pracy mobilnej szczególnie przydaje się funkcja korekty kolor. Pozwala ona dopasować kolorystykę wyświetlanego obrazu do koloru podłoża, na którym jest on wyświetlany. Dzięki temu można zamiast ekranu wykorzystać kawałek ściany.

Wygodna bywa też funkcja wirtualnej myszy. Dzięki niej pilot dołączony do projektora może przejąć funkcję myszy sterującej laptopem. Posługując się nim możemy zdalnie sterować przebiegiem prezentacji bez podchodzenia do laptopa.

W niektórych zastosowaniach może też przydać się funkcja PIP (Picture In Picture), dzięki której na ekranie może być wyświetlany równocześnie sygnał z dwóch źródeł. Czasami przydaje się też funkcja stop klatki lub cyfrowego zoomu.