2009-05-06
Po najbardziej udanym od lat miesiącu, jakim był kwiecień, na pewno bardzo wzrosły apetyty posiadaczy akcji. Jednocześnie zwiększyło się też ryzyko inwestycyjne.

Mocniejsza realizacja zysków może nastąpić w dowolnym momencie, tym bardziej, że w Ameryce siła zwyżkowej tendencji w ostatnich dwóch tygodniach wyraźnie zmniejszyła się. Jeszcze raz warto przy tym przypomnieć, że choć za nami imponujący miesiąc, to tegoroczny bilans zamyka się zwyżką WIG o dopiero 6,6%, a WIG20 o 0,5%.

Ta prosta statystyka chyba w najlepszym kontekście ustawia obecne wydarzenia rynkowe. Zwyżki z ostatnich tygodni wynikały o tyle z siły rynku, co ze skali wcześniejszej wyprzedaży.

Nasz WIG wyprowadziły do 29 tys. pkt. Tym samym znalazł się w okolicach, które trudno będzie przejść z marszu. Odrobiliśmy całą ostatnią falę zniżkową. Amerykański S&P 500 wrócił natomiast w rejon, do jakiego spadł po bankructwie Lehman Brothers. Znalazł się więc w symbolicznym miejscu. Od tego momentu zaczęły nasilać się obawy przed kompletnym załamaniem się systemu finansowego, a jednocześnie działania mające temu przeciwdziałać. Banki centralne, rządy i instytucje międzynarodowe wyasygnowały na ten cel setki miliardów dolarów. Dziś wiemy, że rynkom finansowym to pomogło. Ich zachowanie sugeruje, że stopniowo zapominają o traumie związanej z upadkiem Lehman Brothers. Stopniowo zwiększa się różnica rentowności długo- i krótkoterminowych obligacji skarbowych, co jest charakterystyczne dla okresów oczekiwania na poprawę koniunktury gospodarczej. Rośnie sprzedaż obligacji korporacyjnych (w USA sprzedano ich w tym roku za 477 mld USD wobec 354 mld w analogicznym okresie 2008 r.), a stawki na rynku międzybankowym pozostają na bardzo niskim poziomie, potwierdzając normalizowanie się sytuacji. Jeszcze lepiej to widać przez pryzmat tzw. TED spreadu, obrazującego różnicę między stawkami na rynki międzybankowym i rentownością odpowiadających im bonów skarbowych. Jest traktowany jako miernik zaufania na rynku międzybankowym. Ten wskaźnik właśnie spadł poniżej 0,9 pkt proc. wobec ponad 4,6 pkt proc. w I połowie października 2008 r.

Pojawia się jednak pytanie, czy przywrócenie rynków finansowych „do życia" jest wystarczające do tego, by obwieścić koniec kłopotów światowej gospodarki. Wydaje się, że nie. Załamanie rynków było pochodną zjawisk gospodarczych, w pewnym aspekcie nasiliło negatywne tendencje, ale przecież nie od nich wziął się kryzys. Nie powinniśmy więc wpadać w pułapkę myślenia, że rozwiązanie ich problemów jest równoznaczne z końcem recesji. Tak samo jest z danymi makroekonomicznymi- to, że spadają w mniejszym tempie niż wcześniej (tak było choćby z kwietniowym ISM), nie oznacza pojawienia się pozytywnych zjawisk. Warto o tym pamiętać.

Wykres dnia
Opublikowane przed długim weekendem dane o dochodach i wydatkach Amerykanów rozczarowały. Marzec był kolejnym miesiącem spadku zarówno jednych, jak i drugich. To potwierdza, że w tym roku dla koniunktury gospodarczej kluczowa będzie kondycja konsumentów i to, w jak dużym stopniu narastające bezrobocie, będące efektem kryzysu gospodarczego, przełoży się na skłonność i możliwości wydawania pieniędzy przez gospodarstwa domowe. Na razie nie ma powodów do optymizmu.

Sell In May And Go Away?
Ośmiokrotnie od połowy lat 90. od początku maja do końca października nasz rynek rósł, a 6-krotnie szedł w dół. Największe 6-miesięczne zniżki WIG odnotował od wiosny minionego roku, kiedy do jesieni poszedł w dół o ponad 39%. Najmocniej zyskiwał w 2003 r. (blisko 45%).

Podobne statystyki dotyczą innych przebadanych przez nas rynków. W Ameryce zasada Sell In May And Go Away sprawdziła się od połowy lat 90. jedynie 5-krotnie, w Europie tak samo, a na rynkach wschodzących 7 razy.

O ile więc można przypuszczać, że właśnie kończy się najlepszy czas do inwestowania w akcje, to prawdopodobieństwo tego, że kolejne miesiące będą nieudane wcale nie jest takie duże. Jednak statystycznie nagroda za podjęte w początkach maja ryzyko 6-miesięcznej inwestycji na giełdzie jest mniejsza niż kara za nietrafiony ruch.

Dziś na rynkach 4 V 2009 r.:

• Indeks aktywności chińskiego przemysłu PMI podniósł się w kwietniu do 50,1 pkt (50 pkt oddziela rozwój od spowolnienia)
• Marcowa sprzedaż detaliczna w Niemczech
• Kwietniowe wskaźniki PMI dla przemysłu Niemiec i strefy euro
• Majowy indeks zaufania inwestorów strefy euro (Sentix)
• Marcowa liczba podpisanych umów sprzedaży domów w USA
• Marcowe wydatki budowlane w USA

Najważniejsze wydarzenia z 30 IV i 1 V 2009 r.:

• Bank Japonii utrzymał stopy procentowe na poziomie 0,1%
• Marcowa stopa bezrobocia w Niemczech i strefie euro podniosła się do odpowiednio 8,3% i 8,9%
• Szacunki kwietniowej inflacji w strefie euro wykazały utrzymanie się na poziomie 0,6%
• Marcowe dochody i wydatki Amerykanów spadły o odpowiednio 0,3% i 0,2% m/m
• Cotygodniowe dane o liczbie nowych bezrobotnych w USA wykazały wzrost o 631 tys.
• Kwietniowy Chicago PMI w USA podniósł się do 40,1 pkt
•  Kwietniowy indeks nastrojów amerykańskich konsumentów Uniwersytetu Michigan ostatecznie wzrósł do 65,1 pkt
• Marcowe zamówienia fabryczne w USA obniżyły się o 0,9% m/m
• Kwietniowy indeks ISM, obrazujący aktywność sektora przemysłowego w USA, wzrósł do 40,1 pkt

Krzysztof Stępień
główny ekonomista,
Expander

Nadesłał: ap