2012-11-27
Senat przyjął pod obrady projekt ustawy o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce (tzw. III ustawa deregulacyjna). Zakłada on szereg zmian i usprawnień w różnych obszarach gospodarki m.in. w ustawie o podatku od towarów i usług, w zakresie zmiany w stosowaniu metody kasowej.

Sama metoda kasowa nie jest nowością  w polskim prawie  – obowiązuje od dłuższego czasu dla określonych podmiotów i określonych typów usług. W obowiązującym brzmieniu ustawy, jest to jednak metoda „częściowo” kasowa – niezależnie od uzyskania zapłat od kontrahenta, po upływie określonego terminu sprzedawca zobowiązany jest rozliczyć VAT należny. Projekt rządowy zakłada wprowadzenie pełnej kasowości powstania obowiązku podatkowego dla podatników mających prawo rozliczać się metodą kasową. Omawiana zmiana  będzie miała korzystny wpływ na płynność finansową podatników stosujących tę metodę rozliczania.

Jeżeli uda się przeprowadzić proces legislacyjny w odpowiednich terminach, zmiany zaczną obowiązywać zgodnie z propozycją sejmu od 1 stycznia 2013 roku.

Na czym polega metoda kasowa VAT

Istotą metody rozliczenia kasowego VAT jest przeniesienie w czasie momentu, w jakim zostaje rozpoznany obowiązek podatkowy z tytułu dokonanych transakcji, czego konsekwencją jest przesunięcie terminu, w jakim powinien zostać rozliczony podatek od tych transakcji. Inaczej mówiąc przy zastosowaniu tej metody obowiązek podatkowy nie powstaje według zasad ogólnych, ale z dniem uregulowania całości lub części należności, nie później jednak niż 90-tego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art. 21 ust. 1 ustawy o VAT).

Rząd proponuje, aby w przypadku sprzedaży przez małego podatnika innemu podmiotowi, który jest czynnym podatnikiem VAT wprowadzić pełną kasowość tzn. taką, w której obowiązek rozliczenia VAT będzie powstawał dopiero po uregulowaniu należności przez kontrahenta. W przypadku sprzedaży podmiotowi zwolnionemu z VAT lub osobie fizycznej „częściowa” kasowość zostałaby zachowana – jedynie moment powstania obowiązku zapłaty rozliczenia VAT należnego zostałby przesunięty w czasie z dotychczasowych 90-ciu dni do 180-ciu dni od momentu wykonania usługi lub wydania towaru.

Kto może stosować metodę kasową

Metodę kasową rozliczenia VAT mogą stosować podmioty mające status Małego Podatnika, mają oni także obowiązek składać deklarację  VAT-7K w  okresach kwartalnych oraz regulować zapłatę podatku do 25 dnia kolejnego miesiąca po zakończeniu kwartału.

Na podstawie art. 2 pkt 25 ustawy o VAT, status małego podatnika przysługuje podmiotom, u których wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro. Limit uprawniający do korzystania ze statusu małego podatnika w 2013 r. wynosić będzie po zaokrągleniu 4 922 000 zł, natomiast do końca 2012 r. limit ten wynosi 5 324 000 zł. W trakcie prac w sejmie została odrzucona propozycja udostępnienia rozliczania kasowego większej ilości podmiotów poprzez zwiększenie limitu do 2 mln euro.

Projekt ustawy zakłada także, że podatnik, który dotychczas nie korzystał z metody kasowej, a chce ją wybrać od 1 stycznia 2013 (z uwagi na korzystne regulacje) musi zawiadomić o tym zamiarze Urząd Skarbowy do 15 stycznia 2013 roku.

Rozliczanie VAT naliczonego w metodzie kasowej

Metoda kasowa musi być stosowana zarówno dla podatku należnego jak i naliczonego. W przypadku małych podatników VAT naliczony podlega odliczeniu w terminie  uregulowania całości należności za zakupione towary lub usługi. Projekt rządowy przewiduje w tym zakresie ułatwienie dla małych podatników wprowadzając możliwość odliczenia VAT z faktury w części zapłaconej.

Obecnie podmiot nie będący małym podatnikiem, który dokumentuje nabycie fakturą oznaczoną MP może odliczyć VAT: jeśli uregulował całość lub część należności na rzecz małego podatnika (jeżeli część należności, odliczenie przysługuje proporcjonalnie do uregulowanej części) oraz jeżeli przypada 90-ty dzień od otrzymania towaru lub usługi chociaż należność nie jest uregulowana. Oznacza to, że prawo do odliczenia VAT u takiego kontrahenta powstaje w tym samym momencie, w którym u małego podatnika powstaje obowiązek podatkowy.

W tym obszarze projekt również przewiduje zmianę – podmiot nie będzie mógł dokonać odliczenia VAT od niezapłaconej faktury. Zmiana wiąże się pośrednio także z propozycją zmian z obszaru podatku dochodowego. Jeżeli podatnik nie uregulował swojego zobowiązania w ciągu 30 dni od upływu terminu płatności, a zaliczył fakturę do kosztów uzyskania przychodu, jest zobowiązany skorygować koszty. Zgodnie z propozycją zawartą w projekcie, korekta dokonywana byłaby na bieżąco, tzn. w okresie w którym upływałby termin 30 dni.

 

Autorem artykułu jest Daniel Depa - Kierownik Projektu Księgowość z Soneta Sp. z o.o., producent oprogramowania dla biznesu – enova. Program w pełni wspiera rozliczanie VAT metodą kasową zarówno w obecnym brzmieniu jak i w kontekście proponowanych w projekcie zmian. 

Nadesłał: soneta