2018-07-25
Doping to obecnie najpotężniejsza broń w walce o najlepszy wynik sportowy. Uczciwość, zdrowie i zasady fair -play przestają być dla zawodników sprawą priorytetową. Te niedozwolone substancje potrafią zmaksymalizować parametry fizyczne każdego człowieka - profesjonalnego sportowca jak i amatora. Z myślą o zapobieganiu dopingowi w sporcie rekreacyjnym powstał międzynarodowy projekt Antydoping Green Seal. Projekt ten ma na celu chronić młodych ludzi przed stosowaniem dopingu, zaszczepić w nich idee walki fair-play oraz edukować na temat zagrożeń wynikających ze stosowania używek. Instytut Rozwoju Sportu i Edukacji wraz z krajami partnerskimi: Hiszpanią ,Włochami, Belgią, Wielką Brytanią i Chorwacją bada przyczyny stosowania dopingu wśród młodych ludzi. Dodatkowo celem Antydoping Green Seal jest stworzenie sieci klubów sportowych, organizacji, centrów sportowych wolnych od dopingu. "Zielona pieczęć" przyznawana ośrodkom spełniającym założenia programowe projektu ma gwarantować bezpieczeństwo uprawiania sportu.

Wyniki badań ankietowych zaprezentowane 27 czerwca 2018 r podczas międzynarodowej konferencji w Warszawie ukazały dużą skale problemu.192 kwestionariusze rozesłane do 6 krajów partnerskich wykazały, że problem dopingu w sporcie rekreacyjnym istnieje i ciągle rośnie.

Jak podkreślił lider projektu Jesus Garrido z Agencia Española de Proteccion de la Salud en el Deporte (AEPSAD) z Hiszpanii problem stosowania dopingu zaczyna się w klubach, gdzie trenują dzieci i młodzież. Młodzi trenerzy chcąc mieć szybko wyniki wprowadzają do diety młodego człowieka substancje podnoszące wydajność organizmu. Tym samym młodzież zapomina najważniejszą ideę sportu fair-play oraz etos ciężkiej pracy. W Hiszpanii aż 40% suplementów diety jest wspomagana dodatkowymi składnikami podnoszącymi wydajność organizmu, ale bezpowrotnie niszczącymi zdrowie.

Prezentacja Diego Cutilli z Fondazione Giovanni Paolo II per lo Sport z Włoch pokazała jak zjawisko dopingu zmieniło myślenie młodych ludzi. W ankiecie przeprowadzonej na potrzeby projekty Antydoping Green Seal młodzież uznaje doping jako nieodłączny element sportu rekreacyjnego. Uważa, że doping jest niezbędny dla współzawodnictwa, konsekwencje stosowania dopingu są przesadzone, a sportowcy nie powinni się czuć winni, że biorą doping. Dodatkowo sportowcy czują presje, żeby brać środki wspomagające, gdyż liczy się wynik, a nie droga w jaki sposób został osiągnięty. Powyższe wnioski zebrane podczas badań przeprowadzonych wśród włoskiej młodzieży tylko utwierdziły partnerów Antydoping Green Seal, że problem jest mocno zakorzeniony we współczesnym świecie. Tylko odpowiednia edukacja i konkretne działania mogą zmienić sposób rozumienia dopingu i jego niszczącą moc.

Przedstawiciele Polskiej Agencji Antydopingowej zaprezentowali działania antydopingowe prowadzone w Polsce i na świecie. Wykrywanie dopingu obecnie waha się w przedziale 1-2%, a 10-15% zawodników przyznała się do stosowania substancji zagrożonych. Skala ta jest zaniżona, gdyż niewiele osób potrafi się przyznać do stosowania dopingu.

Doping to nie problem samych sportowców tylko całego środowiska sportowego: trenerów, lekarzy, personelu pomocniczego, menadżerów sportowych, właścicieli ośrodków sportowych.

Najczęściej przepisy dopingowe naruszane są w  poniższych dyscyplinach sportowych:

1.Kulturystyka

2.Boks

3.Fitness

4.Pływanie

Świat na dopingu

Rynek leków, suplementów diety i substancji zakazanych cały czas rośnie. Co  druga reklama namawia do spożywania suplementów. A duża część używek jest zafałszowana środkami dopingującymi.

Istnieją 3 metody, które potrafią pomóc sportowcom w osiągnięciu lepszych wyników. Sportowcy, u których wykryto doping których dopingu stosowali albo jedną z tych metod, albo wszystkie w różnym odstępie czasu.

- EPO: doping krwią

- Manipulacje farmakologiczne, chemiczne i fizyczne (sterydy anaboliczne i hormony wzrostu)

- Doping genetyczny: do organizmy człowieka wprowadza się wirus, który samoistnie powoduje wydzielanie więcej krwinek czerwonych.

Środkami dopingowymi są też leki na liczne choroby, które bardzo często można kupić w aptece. W podwyższonych dawkach wpływają pozytywnie na wydajność oddechową i  krążeniową, niestety tylko doraźnie.

Oprócz tego, że zawodnik otrzyma nadludzką siłę i odporność, to doping wpływa katastrofalnie na jego organizm. Zagrożeń ze stosowania dopingu jest wiele: wzrost agresji, zwiększone pobudzenie psychicznie, bezsenność , padaczka, bezpłodność. Niewykluczone są również zespoły maniakalne i urojenia. Lekarze mówią także o psychozie. Stosowanie używek ma także wpływ na organy wewnętrzne - może dojść do przerostu mięśnia sercowego czy uszkodzenia wątroby.
Badania pokazują, że krajami o największej skali dopingu wśród młodzieży są:

1.Hiszpania 29%

2.Włochy  19%

3.Polska 15%

3.Wielka Brytania 14%

 Najczęściej używki podaje:
1.Trener  60%

2.Menadzer sportowy  40%
Przyjmowanie używek a podział na płeć:

  

1.Mężczyżni 68%

2.Kobiety     32%

   Sport jako forma aktywności człowieka ma na celu udoskonalenie sprawności fizycznych lub psychicznych w ramach współzawodnictwa, zbiorowo lub indywidualnie. Sporty profesjonalne i wyczynowe mają sztywno ustalone zasady i normy, których każdy z zawodników musi przestrzegać. W sporcie rekreacyjnym tych zasad nie ma, odpowiedzialność  spada na samego zawodnika lub trenera. Brak jasno zdeklarowanych granic i reguł powoduje z czasem chaos i dezorientację. Szczególnie w czasach gdzie kult ciała i rywalizacja o medale i wyniki zdominowała najważniejsze wartości życiowe takie jak zdrowie. Ewolucja treningów doprowadziła do zwiększenia wydajności i zoptymalizowała pomiary aktywności fizycznej. Przyczyniła się także do kontrolowania wpływu aktywności fizycznej na organizm człowieka. Osiągnięte postępy obejmują także zapobieganie urazom oraz ich leczenie, ale przede wszystkim są w stanie pokonać ograniczenia samych sportowców. Stosowanie substancji, które mogą zmienić ludzką równowagę psychofizyczną, a tym samym polepszyć wyniki tym samym stało się powszechnym zjawiskiem.

Z wielu powodów zjawisko dopingu szybko się rozwija i stanowo negatywny wydźwięk dla całego sportowego świata. Praktyki dopingowe są obecnie tak rozpowszechnione i łatwo dostępne, że stały się zagrożeniem dla zdrowia i życia osób uprawiających sport. Ponad to sprzeciwiają się etyce sportu i medycyny. Nasze wspólne działania przy projekcie Antydoping Green Seal mają na celu ochronę zdrowia młodych sportowców, zwiększenie świadomości dopingu w sporcie i stworzenie środków zapobiegawczych jak i całego programu do walki z używkami w sporcie rekreacyjnym.

Autor:Patrycja Jaksim. 

Nadesłał: sport i edukacja