Od 10 maja do 10 czerwca trwa miesiąc Fairtrade - cykliczna kampania, której celem jest promowanie idei Sprawiedliwego Handlu oraz zwiększanie rozpoznawalności znaku FAIRTRADE wśród konsumentów i firm. 

Miesiąc Fairtrade to świetny czas, aby zastanowić się, co jako konsumenci możemy zrobić, aby wspierać ideę Sprawiedliwego Handlu. Okazuje się, że z pozoru zwykłe uwzględnienie w codziennych zakupach produktów z certyfikatem Fairtrade może mieć znaczący wpływ na budowanie bardziej sprawiedliwego świata. Jako konsumenci mamy ogromny i realny wpływ - bezpośrednio przez nasze działania, ale także poprzez sygnalizowanie firmom i korporacjom kierunku, w którym oczekujemy, że będą się rozwijać. Certyfikat Fairtrade oznacza lepsze ceny, godne warunki pracy i uczciwsze warunki dla rolników i pracowników, którzy pozyskują niektóre z naszych ulubionych towarów, takich jak kawa, kakao czy banany.

Polscy konsumenci doceniają znak Fairtrade

Na całym świecie wielu drobnych rolników i pracowników żyje za mniej niż 2 dolary dziennie. Fairtrade ma na celu przełamanie systemów, które trzymają rolników i pracowników w cyklach ubóstwa. Działanie w certyfikowanych spółdzielniach daje im większą kontrolę nad swoim życiem, możliwość godnego zarobku i decydowania o tym, jak inwestować w swoją przyszłość. - Podczas miesiąca Fairtrade chcemy podkreślać, że działania na rzecz praw człowieka
i środowiska obejmują też tak proste czynności, jak codzienne zakupy. Wybór produktów
z certyfikatem Fairtrade to sposób na walkę z ubóstwem, pracą dzieci, pracą przymusową czy wycinaniem lasów. To szansa na godne życie dla ponad 2 milionów rolników i pracowników zrzeszonych w Fairtrade na całym świecie. W 2023 roku wartość rynku Fairtrade w Polsce wyniosła niemal 1 mld złotych. Jeszcze bardziej cieszy nas fakt, że jest to wzrost aż o 23%
w porównaniu z poprzednim rokiem. Pokazuje to, że Polacy ufają naszemu znakowi i coraz chętniej wspierają ideę Sprawiedliwego Handlu - podkreśla Michał Bryda-Przybyszewski, menedżer ds. komunikacji w Fairtrade Polska.

W Polsce na rynku Fairtrade dwoma najważniejszymi kategoriami produktowymi bezsprzecznie są wyroby na bazie kakao (89%) oraz kawa (9%). W 2023 roku sprzedało się m.in. 47,5 mln tabliczek czekolady, 2,9 mln paczek kawy oraz 4,2 mln opakowań lodów z certyfikatem Fairtrade. Liczby te pokazują, że dla Polaków zrównoważone podejście do zakupów staje się coraz bardziej istotne.

- Chciałbym zachęcić konsumentów w Polsce, by dalej wspierali Fairtrade. To ważne, by podkreślić, że wybieranie produktów z tym certyfikatem, to aktywne działanie na rzecz praw człowieka. W ten sposób wspieramy drobnych rolników i ich rodziny, poprawiając standard życia i chroniąc środowisko poprzez etyczną produkcję i sprawiedliwe praktyki handlowe - mówi Felix Tetteh, rolnik uprawiający kakao w Ghanie, Asetenapa Cocoa Cooperative.

W 2023 roku przeprowadzono także badania wśród konsumentów. 53% Polek i Polaków zadeklarowało, że rozpoznaje znak FAIRTRADE na produktach. W przedziale wiekowym 18-24 lata odsetek ten był nawet wyższy - 64%. Deklarowany poziom zaufania do znaku wśród osób, które go rozpoznają wyniósł 82%. Dodatkowo 8 na 10 konsumentów, którzy rozpoznają certyfikat Fairtrade kupuje produkty z tym znakiem regularnie lub czasami[1]. Pokazuje to, że dla wielu Polaków zakup certyfikowanych produktów stał się już niemal nawykiem zakupowym.

Świadome zakupy = wsparcie dla rolników z globalnego Południa

Fairtrade zabiega o interesy rolników w warunkach istniejącej gospodarki rynkowej, stwarzając im szanse na uzyskanie uczciwej zapłaty za wytwarzane produkty. Rolnicy zrzeszeni w spółdzielniach Fairtrade mają pewność, że otrzymają̨ za swe plony co najmniej ustaloną cenę̨ minimalną Fairtrade, która chroni ich w przypadku spadków cen na światowym rynku. Oprócz stabilnych i uczciwych cen skupu rolnicy otrzymują̨ również premię Fairtrade na cele rozwojowe takie jak poprawa jakości i wydajności upraw, dostęp do edukacji lub opieki medycznej. W 2023 roku dzięki zakupom certyfikowanych produktów przez konsumentów w Polsce premia Fairtrade wyniosła 9,71 mln złotych, co oznacza wzrost o 13% w porównaniu do ubiegłego roku.

- Premia Fairtrade to dodatkowe środki przeznaczone na projekty, służące nie tylko poszczególnym rolnikom, lecz także ich rodzinom i całym społecznościom lokalnym. Wzrost sprzedaży produktów ze znakiem Fairtrade oznacza zwiększenie zapotrzebowania na certyfikowane surowce, a w związku z tym wyższą wartość premii Fairtrade, którą otrzymują rolnicy z krajów globalnego Południa. Jesteśmy wdzięczni, że Polacy coraz częściej wybierają produkty z tym certyfikatem i dzięki temu przyczyniają się do budowania bardziej sprawiedliwego świata - podkreśla Michał Bryda-Przybyszewski, menedżer ds. komunikacji w Fairtrade Polska.

Dla ludzi, dla planety

Miesiąc Fairtrade świętowany jest właśnie pod hasłem: „Dla ludzi, dla planety". Choć Fairtrade powstał z myślą o poprawieniu losu rolników z globalnego Południa, ma również bezpośrednie przełożenie na środowisko, w którym żyją i pracują. Standardy Fairtrade promują zrównoważone metody rolnicze, przeciwdziałają wylesianiu, a wiele spółdzielni zrzeszonych w ramach Fairtrade posiada również certyfikaty produkcji ekologicznej. Standardy Fairtrade zobowiązują producentów rolnych do poszanowania lokalnego środowiska naturalnego. Rolnicy zrzeszeni w certyfikowanych spółdzielniach nie są zostawieni sami sobie także w obliczu nasilających się skutków zmian klimatu - Fairtrade pomaga im poprzez wsparcie techniczne, tak by mogli wdrażać praktyki rolnicze zwiększające odporność upraw na zmiany klimatu.

[1] Badanie konsumenckie na temat rozpoznawalności znaku FAIRTRADE w Polsce, GlobeScan 2023