2007-12-15
Zbliżające się święta motywują również podatników do przekazywania prezentów pracownikom czy innym podmiotom (klientom, kontrahentom).

Prezenty dla pracowników

Zasady rozliczania zakupów przeznaczanych dla pracowników budzą pewne wątpliwości. Z jednej strony można bowiem przyjąć, że zakupy (np. zakupy prezentów dla pracowników) takie są zakupami towarów pośrednio wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych (zakładając, że podatnik wykonuje wyłącznie czynności opodatkowane), które dają prawo do odliczenia podatku naliczonego przy ich zakupie. Przyjęcie takiego wniosku oznacza, że przekazanie towarów (w tym prezentów świątecznych) pracownikom - jako przekazanie towarów na cele osobiste pracowników - podlega, co do zasady, opodatkowaniu VAT jako nieodpłatna dostawa towarów (art. 7 ust. 2 ustawy o VAT) i powinno być udokumentowane fakturą wewnętrzną. Wyjątek dotyczy przekazania pracownikom towarów (np. prezentów) mających status prezentów o małej wartości (przekazanie prezentów o małej wartości nie podlega opodatkowaniu na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy o VAT; pojęcie prezentów o małej wartości definiuje art. 7 ust. 4 ustawy o VAT).

Z drugiej jednak strony można przyjąć, że związek między zakupami towarów przeznaczonych dla pracowników, a wykonywanymi przez podatnika (pracodawcę) czynnościami opodatkowanymi jest zbyt pośredni, aby można było korzystać z prawa do odliczenia w tym zakresie. Przyjęcie takiego stanowiska powoduje, że przekazanie takich towarów pracownikom nie podlega opodatkowaniu VAT jako nieodpłatna dostawa towarów (opodatkowaniu VAT na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT podlega bowiem wyłącznie przekazanie towarów, przy których nabyciu/wytworzeniu przysługiwało prawo do odliczenia) i nie powinno być dokumentowane fakturą wewnętrzną.

W mojej ocenie prawidłowe jest pierwsze z zaprezentowanych stanowisk. Niemniej jednak uważam, że ze względu na niejasne przepisy w omawianym zakresie możliwe jest postępowanie na oba wskazane powyżej sposoby.

Na marginesie dodam, że przyjęcie drugiego z powyższych stanowisk jest korzystniejsze podatkowo. Powoduje bowiem, że wydatki na zakupy towarów przeznaczonych dla pracowników stanowić będą koszty uzyskania przychodów pracodawcy w kwotach brutto. W przypadku przyjęcia pierwszego stanowiska do kosztów uzyskania przychodów zaliczone mogą być jedynie koszty netto zakupu takich towarów, a jednocześnie nie jest możliwe zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów podatku należnego od przekazania towarów (np. prezentów) pracownikom (do kosztów uzyskania przychodu można jedynie zaliczyć podatek należny od przekazania towarów na cele reprezentacji i reklamy).

Prezenty dla kontrahentów

Prezenty świąteczne mogą być przekazywane nie tylko pracownikom, ale również innym osobom, w szczególności klientom obecnym (kontrahentom) i potencjalnym (kontrahentom). W takich przypadkach wydatki na zakup prezentów są kosztami reprezentacji i nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Oznacza to również brak prawa do odliczenia przy dokonywaniu takich zakupów (art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT) oraz brak ich opodatkowania jako nieodpłatnych dostaw towarów (art. 7 ust. 2 ustawy o VAT).

Analogicznie ma się rzecz w przypadku często praktykowanego przesyłania klientom obecnym (kontrahentom) i potencjalnym (kontrahentom) kartek czy listów z życzeniami świątecznymi. Wydatki związane z wysłaniem takich kartek nie stanowią - jako koszty reprezentacji - kosztów uzyskania przychodów i nie pozwalają na odliczanie podatku naliczonego. Nie dochodzi również w takim przypadku do wystąpienia podlegającej opodatkowaniu nieodpłatnej dostawy towarów.

Należy wspomnieć, że istnieje art. 88 ust. 2 pkt 3 ustawy, który pozwala na odliczenie VAT od zakupów, gdy wydatków na ich zakup nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Warunkiem tego jest, aby opodatkować nieodpłatne przekazanie. Przyjmuje się jednak, że to do podatnika należy wybór, czy takie przekazanie opodatkuje.

Nadesłał: sp