Prolaktyna - rozhuśtany hormon
Prolaktyna to hormon, którego rola w organizmie kobiety jest bardzo istotna, często sprawia nam wiele problemów.
Masz nieregularne miesiączki, nie możesz zajść w ciążę? Zbadaj poziom prolaktyny. Zbyt duże stężenie tego hormonu we krwi może świadczyć o poważnych chorobach i bywa niebezpieczne.
Prolaktyna to hormon wydzielany przez przysadkę mózgową. Sprawia on, że w trakcie dojrzewania kobietom rosną piersi, a gdy kobieta spodziewa się dziecka, odpowiedni jego poziom podtrzymuje pracę ciałka żółtego, ażeby mogło ono nadal produkować progesteron – istotny dla utrzymania ciąży.
Hormon ten stymuluje rozwój gruczołów mlecznych i tworzenie się mleka. Gdy przysadka wytwarza go za mało, kobieta może mieć problemy z karmieniem. Zazwyczaj jednak, gdy kobieta często i długo karmi piersią, w jej organizmie utrzymuje się wysokie stężenie prolaktyny, co z kolei uniemożliwia prawidłowe dojrzewanie pęcherzyków jajnikowych i owulację, dzięki czemu prolaktyna może pełnić funkcję „naturalnego środka antykoncepcyjnego”.
Uwaga: Nadmiar prolaktyny nie daje 100% zabezpieczenia przed następną ciążą!
Nadmiar prolaktyny powoduje zaburzenia cyklu miesiączkowego. Miesiączki mogą się wówczas pojawiać się częściej niż co 25 dni, albo rzadziej niż co 33. Oprócz tego mogą być bardzo skąpe, lub w ogóle mogą zaniknąć. Zdarza się też, że cykle są bezowulacyjne – co jest często przyczyną niemożności zajścia w ciążę. Wśród innych skutków nadmiaru prolaktyny wyróżnia się: obniżenie popędu seksualnego, a czasem także bóle głowy czy zaburzenia widzenia, gdy odpowiedzialny za stężenie prolaktyny jest gruczolak przysadki mózgowej. W przypadku problemów z niedoczynnością tarczycy (co jest też powodem zaburzeń stężenia prolaktyny), kobiety tyją bez powodu. Niestety może się zdarzyć tak, że piersi stają się nabrzmiałe i bardzo wrażliwe na dotyk, a u kobiety mimo braku ciąży, pojawia się mleczny wyciek z sutka.
Przypadłość tę, często określa się mianem hiperprolaktynemii. Jeśli pojawią się u nas kłopoty z miesiączką, należy zgłosić się do ginekologa – endokrynologa, który najpierw zleci badanie poziomu prolaktyny we krwi. Badanie najlepiej robić rano, między godziną 8 a 12, po przespanej nocy i na czczo. Dzień wcześniej nie należy współżyć, jeść obfitej kolacji, ani zbytnio się wysilać (ćwiczyć). Test polega na zbadaniu poziomu prolaktyny, następnie podaniu doustnie 100 mg metoklopramidu i ponowną ocenę stężenia prolaktyny. Jeśli nie ma żadnych nieprawidłowości, po 60 minutach stężenie prolaktyny powinno zwiększyć się mniej niż pięciokrotnie.
Jeśli hormonu będzie za dużo, zaleca się wykonanie badania hormonów tarczycy – jeśli wyniki nie wskazują na niedoczynność gruczołu, czasem powtarza się badanie poziomu prolaktyny. Może się jednak okazać, że przyczyną hiperprolaktynemii jest gruczolak przysadki mózgowej – wówczas konieczne jest wykonanie tomografii komputerowej bądź rezonansu magnetycznego.
W przypadku gruczolaka przysadki mózgowej, leczenie jest nieco bardziej skomplikowane. Guz powstaje z tkanki gruczołowej i ma zdolność wydzielania hormonów. Im większy jest guz, tym więcej hormonów może on wydzielać. Większość z nich to nowotwory łagodne. Jeśli zostaną wykryte, gdy są małe, często wystarczy podawanie leków, a znikną po kilku miesiącach terapii. Jeśli guz okaże się duży i nie znika po farmakoterapii, konieczna jest interwencja chirurgiczna. W przypadku wyleczenia, konieczna jest stała kontrola endokrynologiczna i badanie poziomu prolaktyny.
Często problemy z zajściem w ciążę, wynikają właśnie z nadmiaru prolaktyny i wspomnianych wyżej bezowulacyjnych cykli miesiączkowych. Dlatego warto wykonać test i w razie wysokiego stężenia hormonu, przyjmować odpowiednie leki, które pozwolą wyregulować ilość prolaktyny i ułatwią zajście w ciążę.
Nadesłał:
Cieja
|
