2008-11-10
Oficyna Kartex w swojej witrynie internetowej www.kartex.org prezentuje materiały dydaktyczne do zajęć i zabaw plastycznych, pomoce do inscenizacji i zabawy w teatr cieni, materiały do ćwiczeń mowy i spostrzegawczości, okolicznościowe dyplomy, programy wychowania i nauczania, opracowania metodyczne Inspiracją do napisania tego artykułu było pojawienie się na naszym rynku  dziecięcego kalendarza

„Sam rysuję mój kalendarz”. Zastanowiłam się nad jego ideą. Od paru lat obserwuje się znaczny wzrost zainteresowania nauczycieli i dyrektorów zakupem pomocy dydaktycznych. Bardzo często prześcigamy się w zakupie różnorodnych, atrakcyjnych zabawek czy materiałów, nierzadko drogich.(...). Zbyt powoli zanika przeświadczenie w naszym społeczeństwie o tym, że co drogie – to najlepsze, co zachodnie – to wspaniałe (...).

Cieszę się, że wokół nas jest wielu  propagatorów rodzimej myśli, którzy wykorzystując ciekawe wzory, udoskonalają  je  i  przenoszą na nasz grunt.Takim ciekawym pomysłem na rynku artykułów dla dzieci jest pewien kalendarz. Jest to kalendarz niezwykły. Łamie wszelkie stereotypy, a jego głównym celem jest wyzwalanie aktywności twórczej dziecka.(...).Składa się on z 12 kartek, tylu, ile jest miesięcy. Podzielony jest na 4 pory roku, które charakteryzują się 4 kolorami: ZIMA niebieskim, WIOSNA zielonym, LATO pomarańczowym, JESIEŃ  brązowym. Pozwala to dziecku na utrwalenie nazwy miesięcy i pór  roku łączonych z kolorem. Nie muszę przypominać, że pojęcia te są dla dziecka abstrakcją, więc muszą być zachowane etapy ich wprowadzania (...).W każdym kolorowym miesiącu, w wyznaczonym do tego miejscu, dziecko może rysować, malować, naklejać to, na co ma ochotę, a więc:-          to, co charakteryzuje ten miesiąc,-          to, co najbardziej mu się podobało w tym miesiącu-          to, co w tym miesiącu było dla niego najważniejsze, np. urodziny mamy, Dzień Babci.Autorzy kalendarza pamiętali też o tym, aby dziecko miało możliwość zaznaczania najważniejszych dla niego dat. I tu również może się popisać wyobraźnią:1.01.        – NOWY ROK – może być przyozdobiony gwiazdkami, może przywdziać elegancki cylinder, lub lakierowane botki,15.01. – dla przykładu data balu karnawałowego w przedszkolu też może wyglądać karnawałowoi bajkowo na przykład: dzięki balonom różnych kształtów  kolorów. Co oznacza zaś data 21 stycznia czy1 czerwca ? Żadne dziecko nie zapomni o Dniu Babci, gdy posiada SWÓJ  kalendarz i ozdabia SWOJĄ datę.W ten sposób wprowadza się dziecko w świat cyfr, zauważa ono, że tworzą one pewną harmonię, że są potrzebne i mają swoją logikę. Dziecko może liczyć dni i samo sobie  odpowiedzieć na przykład na pytanie : ile zostało dni do moich urodzin ?W ten sposób rozwija się myślenie abstrakcyjne i liczy w pamięci ( w zakresie dodawania i odejmowania ).Kalendarz dziecięcy : „ Sam rysuję mój kalendarz ” posiada w sobie te wszystkie walory, które pozwalają pobudzić dziecko do aktywności twórczej, kształcąc płynność ideacyjną, myślenie dywergencyjne oraz rozwijając wyobraźnię.Kalendarz ten inspiruje pracę z dziećmi, przy czym najistotniejszym jego walorem jest systematyczność. Dziecko tworzy co dzień, co tydzień, co miesiąc – a więc przez cały rok (...).W  tym  kalendarzu   legendę,  umowne   znaki,   koloryi wzory określa samo dziecko. To również ono samodzielnie wykonuje rysunek, motyw wybraną techniką, decydując, co będzie zdobić kartę JEGO  kalendarza.Istotną cechą, jeśli nie najistotniejszą, jest to, że praca z nim może się zacząć w każdym miesiącu danego roku i może trwać latami, będąc dokumentem rozwoju  dziecka(...).Tutaj dziecko może swobodnie wypowiadać się na temat obrazków i ozdobionych liczebników w poszczególnych miesiącach (techn. Freineta). Na każdej karcie w okienkach zaznaczona jest liczba dni w danym miesiącu. Jest też kilka pustych okienek, w których dziecko, w zależności od umiejętności i stopnia zaawansowania, rysuje bądź pisze notatki, ciekawostki. Z łatwością dziecko dostrzega, że luty ma 28 lub 29 dni i 7 pustych okienek, a inne – tylko 4 puste.Nie martwmy się, że dziecko 6-letnie, zgodnie z materiałem programowym, liczy tylko do 10. E. Gruszczyk - Kolczyńska uważa, że  NIE WOLNO  hamować zainteresowania dzieci liczbą, że nie należy stosować ograniczeń w liczeniu (...).Ciekawą cechą kalendarza jest również to, że dziecko,  sięgając w przeszłość, ma możliwość skontrolowania siebie, przez przekładanie kart minionych miesięcy. Może  dać odpowiedź na pytanie : jaką datą był określony dzień, np. Dzień Dziecka czy Dzień Matki, ma możliwość czytania, odczytywania swoich rysunków, notatek, nadając kalendarzowi charakter osobistego pamiętnika.   Jak widać wykorzystanie kalendarza jest szerokie. Może być pomocą dydaktyczną tak w przedszkolu, jak i szkole. Może mieć zastosowanie w nauczaniu języka polskiego – na ćwiczeniach gramatycznych – zwracamy uwagę na powszechne błędy gramatyczne, np. na pytanie jaki dziś jest dzień ? – odpowiadamy : dziś jest dwudziesty pierwszy marca, a nie dwudziestego pierwszego marca (...) .Kalendarz ten posiada walory wychowawcze : uczy systematyczności, estetycznego wykonania pracy, dbałości.   Jednym słowem kalendarz „Sam rysuję mój kalendarz” umożliwia dziecku rozszerzenie wiedzy, rozwija aktywność twórczą, przygotowuje do konstrukcji zdań i samodzielności umysłowej dziecka w wieku przedszkolnym, jak i wczesnoszkolny.

mgr  Krystyna  Nowak-Grobelska  

Nadesłał: Dyplomy i materiały dydaktyczne http://www.kartex.org