2017-05-09
Czy pracodawca w procesie rekrutacyjnym może weryfikować przeszłość kryminalną kandydata na pracownika?

Autor: Krystian Stanasiuk, LL.M., radca prawny, partner w Kancelarii Taylor Wessing w Warszawie

Proces rekrutacyjny wiąże się z gromadzeniem danych osobowych. Polskie prawo nie zezwala na zbieranie dowolnych danych o kandydacie. Warto przyjrzeć się bliżej przepisom prawnym dotyczącym tej tematyki, a w szczególności weryfikacji przeszłości kryminalnej kandydata w trakcie rekrutacji.

Tematykę zbierania danych osobowych w procesie rekrutacyjnym reguluje Kodeks pracy i ustawa o ochronie danych osobowych. Kodeks pracy w art. 221 zakreśla upoważnienie do żądania podania przez kandydata danych takich jak: imię i nazwisko, imiona rodziców, data urodzenia, miejsce zamieszkania, wykształcenie oraz przebieg zatrudnienia. Wszelkie pytania zadawane podczas rekrutacji powinny być związane z pracą i profilem zawodowym kandydata na pracownika. Kandydat jest uprawniony do odmowy odpowiedzi na pytania, które naruszają jego prywatność. 

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt. 10 ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym, prawo do uzyskania informacji o niekaralności przysługuje pracodawcy, jeśli jest to niezbędne do zatrudnienia pracownika na stanowisku, co do którego istnieje wymóg niekaralności. Jeśli więc stanowisko pracy nie jest objęte powyższym wymogiem (dotyczy to zdecydowanej większości stanowisk pracy w sektorze prywatnym), weryfikacja przeszłości kryminalnej kandydata jest zabroniona.

Kandydat może natomiast dobrowolnie z własnej inicjatywy przedstawić potencjalnemu pracodawcy zaświadczenie o niekaralności. Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt. 1 ustawy o ochronie danych osobowych, jest on wtedy obowiązany wyrazić na piśmie zgodę na przetwarzanie danych zawartych w zaświadczeniu o niekaralności.

Żądanie i weryfikowanie przez pracodawcę z jego własnej inicjatywy przeszłości kryminalnej kandydata na pracownika, w przypadku braku umocowania ustawowego lub przetwarzanie danych kandydata zawartych w zaświadczeniu o niekaralności bez jego zgody, kwalifikuje się jako naruszenie ustawy o ochronie danych osobowych. W związku z powyższym, pracodawca aby nie narażać się na sankcje, winien stosować się do wymogów stawianych przez przepisy prawa.

 

O ekspercie

Krystian Stanasiuk, LL.M., radca prawny, partner w Kancelarii Taylor Wessing w Warszawie

Krystian Stanasiuk jest radcą prawnym, absolwentem Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (mgr prawa) oraz Uniwersytetu Drezdeńskiego (LL.M.). Ukończył Szkołę Prawa Niemieckiego przy UAM w Poznaniu, był także stypendystą programu Sokrates-Erasmus na Uniwersytecie Poczdamskim.

Zakres jego praktyki obejmuje przede wszystkim prowadzenie kompleksowych projektów z dziedziny prawa pracy, w tym także  opiniowanie i tworzenie projektów indywidualnych oraz zbiorowych dokumentów pracowniczych, przeprowadzanie zwolnień  grupowych i indywidualnych. Prowadził liczne procesy przed sądami pracy oraz w postępowaniach administracyjnych.

Mec. Stanasiuk doradzał klientom kancelarii Taylor Wessing przy licznych transakcjach M&A (fuzji i przejęć), w szczególności w zakresie zagadnień prawa pracy dotyczących przejmowania, zwolnień grupowych pracowników jak i reorganizacji zatrudnienia. Ponadto Mecenas Stanasiuk posiada bogate doświadczenie w legalizacji pobytu i zatrudnienia zarówno zagranicznej kadry zarządzającej jak i wykwalifikowanych pracowników fizycznych przy dużych projektach budowlano-inwestycyjnych.

Jest autorem wielu publikacji i wystąpień w mediach ogólnopolskich i prasie branżowej oraz współautorem Leksykonu prawa polskiego (wydawnictwo C.H. Beck Warszawa 2013) oraz Zarysu Polskiego Prawa Umów (wydawnictwo Linde Wiedeń 2017) wydanych w języku niemieckim.

O Taylor Wessing:

Taylor Wessing jest międzynarodową kancelarią oferującą pełen zakres usług prawnych. Nasz zespół liczący ponad 1200 prawników pomaga klientom z najbardziej dynamicznych branż.  W doradztwie świadczonym na rzecz klientów, kierujemy się innowacyjnym podejściem do ich spraw biznesowych, które pomaga im osiągnąć sukces . Wspieramy klientów wszędzie tam, gdzie chcą rozwijać swój biznes. Nasze 33* biura w Europie, na Bliskim Wschodzie i w Azji oraz nasze dwie filie w USA łączą ugruntowaną wiedzę o lokalnych uwarunkowaniach w zakresie handlu, przemysłu i kultury z międzynarodowym doświadczeniem w zakresie prawnej obsługi organizacji biznesowych, w celu zapewnienia proaktywnych, zintegrowanych rozwiązań dla naszych klientów.
* w tym nasze stowarzyszone biura w Indonezji, Arabii Saudyjskiej i Korei Południowej

Nadesłał: INFINITY Aleksandra Gąsowska