2018-09-04
Jeżeli wydaje Ci się, że dziecko ma trudności w słyszeniu w hałasie, nie spełnia poleceń słownych, wielokrotnie prosi o powtórzenie wypowiedzi, łatwo się rozprasza i ma problemy w koncentracji – warto je zdiagnozować pod kątem centralnych zaburzeń przetwarzania słuchowego. Trudności w codziennym funkcjonowaniu, takie jak problemy z rozumieniem mowy, mylenie podobnie brzmiących słów, trudności w czytaniu lub pisaniu, a nawet kłopoty w nauce - mogą być błędnie kojarzone z problemami słuchowymi polegającymi na nieprawidłowej czułości słuchu. Objawy te wiążą się z kolejnymi trudnościami występującymi u dziecka powodującymi dalsze problemy rozwojowe. Dlatego tak istotna jest ich świadomość i prawidłowa specjalistyczna diagnostyka.

Czym są Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego?

Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego (CAPD - Central Auditory Processing Disorders) to zespół objawów, wynikających z zaburzenia pracy zmysłu słuchu spowodowanych nieprawidłowościami na poziomie centralnego układu nerwowego. Mówiąc prościej: dziecko słyszy - podstawowe badania słuchu nie wykazują problemów, lecz nie słucha - zachowuje się i funkcjonuje podobnie do dzieci z niedosłuchem. W efekcie, pomimo prawidłowego rozwoju intelektualnego, dziecko ma poważne problemy w nauce. Kluczem do skutecznej pomocy takim dzieciom jest wczesne zauważenie niepokojących objawów i skierowanie dziecka na specjalistyczne badania, a w razie potrzeby na terapię i rehabilitację.

CAPD najczęściej ujawnia się u dzieci w przedszkolu lub w pierwszych klasach szkoły podstawowej. Wtedy właśnie gwałtownie rosną wymagania stawiane zmysłowi słuchu. Trudności w nauce, w czytaniu i pisaniu oraz często współistniejące z nimi zaburzenia emocjonalne wynikają często z zaburzenia analizy dźwięków na poziomie centralnym. Badania wykazały, że centralne zaburzenia przetwarzania słuchowego występują u 2-5% dzieci w wieku 7 - 14 lat (częstość ich występowania jest dwukrotnie większa u chłopców), jednakże współwystępując z różnymi zaburzeniami jak np. dysleksja mogą sięgać nawet kilkudziesięciu procent. Szacuje się, że u co czwartego dziecka z dysleksją rozwojową współistnieją ośrodkowe zaburzenia słuchu.

Jak można zatem pomóc dziecku, u którego mogą występować opisane trudności, a wiemy, że jego słuch jest w normie?
Terapią mająca zastosowanie w wielu różnych grupach zaburzeń współwystępujących z zaburzeniami przetwarzania słuchowego jest Stymulacja Polimodalnej Percepcji Sensorycznej metodą Skarżyńskiego (SPPS). Programy zastosowane w SPPS opracowane zostały dla pacjentów wykazujących trudności w przetwarzaniu słuchowym współwystępującymi z następującymi trudnościami: problemy z rozumieniem mowy, trudności w czytaniu i pisaniu, opóźnionym rozwojem mowy, dyslalią, trudnościami w koncentracji uwagi, jąkaniem, zaburzeniami głosu.

SPPS jest innowacyjną metodą pozwalającą na prowadzenie indywidualnie dopasowanej terapii w wielu płaszczyznach jednocześnie, pozwalając tym samym na stymulowanie i angażowanie zmysłu słuchu, wzroku i dotyku. Co więcej, metoda pobudza ich wzajemną koordynację, dzięki czemu terapia pozwala małemu pacjentowi lepiej zintegrować odbierane bodźce. Terapia SPPS w swoich założeniach w największym stopniu oddziałuje na zmysł słuchu, kolejne ćwiczenia zaś stymulują koordynację słuchowo-wzrokową, słuchową-ruchową oraz słuchowo-wzrokowo-ruchową. Aktywne ćwiczenia polegają m.in. na: różnicowaniu wysokości, natężenia oraz czasu trwania dźwięków, umiejętności wysłuchiwania dźwięków wiodących z tła, lokalizowaniu dźwięków, ćwiczeniu pamięci słuchowej, kontroli własnego głosu w obecności dźwięków zagłuszających i relaksacji.

Terapia składa się z trzech poziomów, z których każdy trwa od 5 do 15 dni i obejmuje trzy części: słuchanie materiału dźwiękowego przetworzonego przez specjalną przystawkę SPPS, relaksację oraz część niezwykle lubianą przez małych pacjentów - granie na iPadzie w gry multimedialne
i psychoedukacyjne. Dzięki takiej złożoności łączącej nowoczesny sprzęt i różnorodne formy proces rehabilitacji staje się o wiele bardziej przyjazny małemu pacjentowi.

Tym co wyróżnia metodę jest fakt połączenia stymulacji słuchowej z treningiem psychologicznym. Zintegrowanie terapii psychologicznej z treningiem funkcji słuchowych daje o wiele większe możliwości efektywnego oddziaływania na osoby borykające się z trudnościami z przetwarzaniem słuchowym- mówi prof. nadzw. dr hab. n. med. Piotr H. Skarżyński, z Centrum Słuchu i Mowy w Kajetanach. Dlaczego tak się dzieje? Dziecko często bowiem może dobrze słyszeć, ale niewłaściwie odbierać to emocjonalnie. Podczas terapii pacjent uczy się właściwie odbierać i rozumieć emocje, kontrolować swoje myśli, a także uczy się kontroli własnych zachowań w różnych sytuacjach społecznych wywołujących emocje.

Dodatkowym atutem jest to, że terapia może być prowadzona zarówno w placówce, jak i w domu. Pozwala to na zapewnienie komfortu dziecku i jego rodzicom niwelując trudności z dojazdem, czy chociażby zmęczenie lub stres związany z drogą, które mogą przełożyć się na efektywność terapii.

Dostępność nowoczesnych form terapii, ich wielopłaszczyznowość oraz kompleksowość w połączeniu z nowoczesnym sprzętem pozwalają nie tylko zapewnić większą efektywność w walce z zaburzeniami centralnego przetwarzania słuchowego, ale równocześnie zachować przy tym komfort pacjenta, co jest niezwykle ważne w przypadku najmłodszych.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Stymulator Polimodalnej Percepcji Sensorycznej do prowadzenia terapii metodą Skarżyńskiego opracowany przez Centrum Słuchu i Mowy Sp. z o.o. został nagrodzony Godłem „Teraz Polska" w kategorii Przedsięwzięcia Innowacyjne.

Nadesłał: CSIM