2012-11-04
Sposobem leczenia wielu poważnych chorób jest przeszczep komórek macierzystych. Kiedyś pobierano je ze szpiku kostnego a ostatnimi czasy z krwi pępowinowej. Okazało się, że zęby mleczne także stanowią ich źródło.

W teorii

 

Współczesna medycyna umożliwia nam coraz więcej. Możemy nie tylko leczyć, ale i zabezpieczyć się przed chorobą, a nawet zapewnić sobie lekarstwo na długo przed jej ujawnieniem się. Ma to szczególne znaczenie jeśli w grę wchodzi życie dziecka. Wiadomo, że rodzice poświęciliby wszystko, aby tylko ich malec nie zaznał „szpitalnego życia”. Ratunkiem mogą okazać się pobrane wcześniej komórki macierzyste. Zacznijmy jednak od początku. Co to właściwie jest?

Komórki macierzyste to pierwotne, niewyspecjalizowane komórki, które mają możliwość  namnażania się w dużych ilościach oraz zdolności do przekształcania się w wyspecjalizowane komórki tworząc w ten sposób tkanki. Medycyna od lat wykorzystuje te walory do odbudowy i zastępowania innych, uszkodzonych komórek. Każdy żywy organizm przez całe życie tworzy nowe komórki, które w swoim czasie dojrzewają, różnicują się w komórki bardziej wyspecjalizowane a po ściśle określonym czasie, zapisanym w ich materiale genetycznym, obumierają. Komórkami, które są odpowiedzialne za dostarczenie nowych w miejsce obumarłych są właśnie odpowiednie komórki macierzyste. Jednak skąd je brać?

Źródłem, z którego pozyskuje się komórki macierzyste jest: ustrojowy szpik kostny, krew pępowinowa oraz pępowina. Stosunkowo niedawno odkryto jeszcze jedno źródło – zęby mleczne. Aby zadecydować, które źródło komórek macierzystych powinno zostać wykorzystane w terapii, lekarze muszą wcześniej zapoznać się z pełną dokumentacją medyczną pacjenta. Może okazać się, że zaleci się użycie więcej niż jeden typ komórek.

 

Komórki macierzyste ze szpiku kostnego – używane są w leczeniu takich schorzeń jak: uszkodzenia rdzenia kręgowego, mózgowe porażenie dziecięce, urazy mózgu, stopę cukrzycową, nekrozę głowy kości udowej i choroby serca. Lekarze mogą zaproponować użycie własnych komórek macierzystych pacjenta pobranych z jego szpiku kostnego.

 

Komórki macierzyste z krwi pępowinowej – wspomagają rozwój komórek tkanki chrzęstnej (bardzo trudnych do odnowienia), komórek wątroby, komórek nerek i neuronów. Przeprowadzają również naprawy urazów wynikłych z zaburzeń naczyniowych w mózgu, w organach wzroku a także w sercu, nerkach czy trzustce.

 

Komórki macierzyste z pępowiny – wykorzystywane do terapii pacjentów chorujących na stwardnienie rozsiane i z uszkodzeniem rdzenia kręgowego.  Nie tylko produkują one ważne czynniki wzrostu komórek i specjalizują się w pożądany typ komórek, ale także potrafią regulować system immunologiczny, redukować zapalenia, proces bliźnienia i obumierania komórek.

 

Zarówno metody pobierania komórek ze szpiku i pępowiny, jak i wykorzystania ich do terapii są akceptowane przez Kościół katolicki w przeciwieństwie do tzw. embrionalnych komórek macierzystych.

 

 

Sprawdzone sposoby

 

Choć przeszczep szpiku kostnego jest metodą sprawdzoną, ostatnimi czasy częściej korzysta się z komórek macierzystych pobranych z krwi pępowinowej. Jej pobranie i przechowywanie w odpowiednich warunkach daje szansę na wyleczenie choroby, która zaatakuje naszą rodzinę. Choć nie ma gwarancji na powodzenie to jednak wiele osób decyduje się na tego rodzaju zabezpieczenie.

Z pewnością przekonuje je fakt, że komórki macierzyste wykorzystywane są w leczeniu przeszło 70 chorób (głównie hematologicznych i onkologicznych). W miarę upływu lat zapewne poznamy kolejne wskazania do wykorzystywania komórek macierzystych.

 

 Do pobrania komórek z krwi pępowinowej przekonać może również fakt, że będą one mogły służyć zarówno dziecku, podczas którego narodzin zostały pobrane, ale także jego rodzeństwu oraz rodzicom. Zgodność antygenów pomiędzy dawcą a biorcą będącymi członkami jednej rodziny jest zazwyczaj bardzo wysoka. Nie bez znaczenia pozostaje również możliwość wykorzystania pobranej krwi nawet po kilkudziesięciu latach przechowywania. Zalet jest wiele, jednak sceptycy z marszu wymienić mogą kilka wad. Jedną, niewątpliwie najważniejszą dla wielu rodzin, jest koszt. Za pobranie krwi pępowinowej należy zapłacić niemałą kwotę (blisko 2000 zł). Następnie trzeba liczyć się z roczną opłatą abonamentową za przechowywanie pobranego materiału w odpowiednich warunkach (ok. 500 zł). Jest to obecnie najbardziej popularna metoda stosowana w Polsce.

 

 

Nowe rozwiązania

 

Krew pępowinową można pobrać tylko raz – w trakcie porodu. Jeśli ktoś nie dysponował w tym czasie wystarczająca sumą pieniędzy lub po prostu nie interesował się wówczas tym tematem może skorzystać z możliwości jaką niedawno stworzyła nam wciąż rozwijająca się medycyna. Okazuje się, że coraz bardziej popularnym źródłem pozyskania komórek macierzystych są zęby mleczne. W stanach ta metoda cieszy się niemałym zainteresowaniem. Polega ona na usunięciu dzieciom ząbków, zanim wypadną same. Zatem wizyta u dentysty jest warunkiem koniecznym do spełnienia.  Z wyrwanych zębów wyodrębnia się komórki macierzyste, które następnie są zamrażane do temperatury 100 stopni poniżej zera i przechowywane na wypadek rozwinięcia się chorób w przyszłości.

 

Bogata zawartość komórek macierzystych w zębach mlecznych została potwierdzona w 2003 roku przez National Institutes of Health. Jednak lista chorób, w leczeniu których mają pomóc cały czas powiększa się o kolejne pozycje. Przede wszystkim wykorzystanie komórek macierzystych z zębów będzie związane z naprawą uszkodzeń w obrębie zębów i szczęki. Dzięki nim można wyhodować zupełnie nowego zęba. Wiadomo także, że są pomocne w leczeniu choroby Alzheimera i Parkinsona. Natomiast ostatnie badania wykazały, że komórki macierzyste pobrane z zębów mlecznych znajdują zastosowanie w terapii osób ze złamanym kręgosłupem oraz po zawale serca.

 

Nowa metoda zyskuje na popularności. Koszt pobrania  i przechowywania komórek jest niższy niż w przypadku krwi pępowinowej. Osoby, które rozważają jej zastosowanie muszą pamiętać o tym, że nie można przechowywać zębów, które wypadły same. Ważne jest aby zachować dopływ krwi, dlatego musi to zrobić doświadczony dentysta. Jeśli nasze dzieci dawno pozbyły się zębów mlecznych można jeszcze skorzystać z tzw. zębów mądrości, jednak komórki z nich pobrane używane są na razie jedynie do celów laboratoryjnych.

 

źródło: www.czaszdziecmi.pl 

Nadesłał: Czas z dziećmi