Ustalenie wartości początkowej samochodu dla celów amortyzacji
W najczęsciej występującym przypadku (czyli nabyciu w drodze kupna) wartością początkową samochodu jest cena nabycia. A ceną nabycia jest kwota należna zbywcy, powiększona o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania samochodu do używania.
W najczęsciej występującym przypadku (czyli nabyciu w drodze kupna) wartością początkową samochodu jest cena nabycia. A ceną nabycia jest kwota należna zbywcy, powiększona o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania samochodu do używania - w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych (jeśli taki przypadek wystąpi), opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji.
Cenę nabycia pomniejszamy o VAT, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami VAT nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony bądź zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o VAT. W razie importu cena nabycia obejmuje również cło i podatek akcyzowy.
Zauważmy, że w przypadku zakupu samochodu na kredyt lub nabycia w drodze tzw. leasingu finansowego wszelkie opłaty związane z finansowaniem, poniesione do dnia oddania samochodu do użytkowania, zwiększą jego wartość początkową – i nie będą mogły być zaliczone bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów.
Jeżeli np. ponosimy koszt prowizji od udzielonego kredytu i prowizja ta zostanie nam potrącona z przekazanego kredytu, czyli zostanie zapłacona przed faktycznym oddaniem samochodu do użytkowania – wartość tej prowizji powinna zwiększyć wartość początkową. Podobnie będzie z opłatą wstępną przy leasingu finansowym.
Dodatkowo wartość początkową samochodu powinniśmy zwiększyć o wszelkie opłaty związane z rejestracją, za tablice, znaki legalizacyjne itp.
Podatnicy mają wątpliwości, jak należy traktować opłaty za ubezpieczenie. Dopuszczenie do ruchu samochodu wymaga przecież zapłaty ubezpieczeń obowiązkowych. W tej kwestii wypowiadały się już organy podatkowe, twierdząc, że wydatki poniesione na ubezpieczenie samochodu (AC, OC, NW) nie są zaliczane do wartości początkowej nabytego samochodu i stanowią bezpośrednio koszty uzyskania przychodów (z ograniczeniami dotyczącymi samochodów osobowych, związanymi z przekroczeniem limitu wartości samochodu w wysokości 20 000 euro).
Wytworzenie we własnym zakresie
W razie wytworzenia środka trwałego we własnym zakresie wartość początkową stanowi koszt wytworzenia. Jest to przypadek, który najczęsciej występuje w przypadku konstrukcji pojazdów przeznaczonych do celów specjalnych, a za koszt wytworzenia uważa się wtedy wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych.
Do kosztu wytworzenia nie zalicza się:
- kosztów ogólnych zarządu,
- kosztów sprzedaży,
- pozostałych kosztów operacyjnych,
- kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania.
Zgodnie z przepisem ustawy o PIT do kosztów wytworzenia nie zalicza się wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci.
Spadek, darowizna lub inny nieodpłatny sposób nabycia
W przypadku nabycia w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób – wartość początkową stanowi wartość rynkowa z dnia nabycia, chyba że umowa darowizny albo umowa o nieodpłatnym przekazaniu określają ją w niższej wartości.
Nabycie w postaci wkładu niepieniężnego (aportu)
W razie nabycia w postaci wkładu niepieniężnego (aportu) wniesionego do:
1. spółki cywilnej lub osobowej spółki handlowej – za wartość początkową przyjmuje się wartość ustaloną przez wspólników na dzień wniesienia wkładu lub udziału (ustawa o PIT),
2. spółki kapitałowej, a także udziału w spółdzielni – za wartość początkową przyjmuje się wartość ustaloną przez podatnika, nie wyższą jednak od wartości rynkowej, z dnia wniesienia wkładu (ustawa o CIT).
Suma wartości wszystkich składników stanowiących wkład lub udział pieniężny i niepieniężny łącznie nie może być wyższa od nominalnej wartości objętych udziałów lub akcji.
Ulepszenie
Często – szczególnie w przypadku samochodów ciężarowych – będziemy dokonywali różnego rodzaju ulepszeń, które zwiększą wartość środka trwałego. Jeżeli środki trwałe uległy ulepszeniu, wartość początkową powiększa się o sumę wydatków poniesionych na ten cel.
Środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 3500 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji.
Ustalenie wartości początkowej samochodu na podstawie opinii biegłego
Tylko w wyjątkowych sytuacjach możliwe jest ustalenie wartości początkowej na podstawie opinii biegłego.
Dotyczy to między innymi sytuacji, gdy samochód został wykonany sposobem gospodarczym lub w zakładzie podatnika i ustalenie kosztów wytworzenia nie było możliwe na podstawie kosztów wytworzenia. Biegły będzie również niezbędny, gdy podatnik wprowadza do działalności gospodarczej samochód wytworzony uprzednio na własne potrzeby i nie dokumentował ponoszonych na ten cel wydatków.
zobacz pełny artykuł:amortyzacja pojazdu w firmie