Migdałki podniebienne pełnią funkcję ochronną - PRAWDA

Migdałki podniebienne są częścią pierścienia gardłowego Waldeyera, zwanego również układem chłonnym gardła. To skupisko tkanki limfatycznej, w której dochodzi do bezpośredniego kontaktu wnikających do organizmu bakterii, wirusów, grzybów i innych antygenów zewnętrznych z komórkami immunokompetentnymi.

Antygen docierający z powietrzem albo z pokarmem trafia na powierzchnię błony śluzowej dróg oddechowych, w tym na nabłonek pokrywający migdałki. Budowa migdałków umożliwia przenikanie limfocytów i innych komórek limfatycznych do światła krypt, gdzie dochodzi do bezpośredniego kontaktu z antygenem, wytworzenia pamięci immunologicznej i rozwoju odporności ogólnoustrojowej. Szybkość reakcji organizmu, czas trwania stanu zapalnego oraz występowania nawrotów, uzależnione są od sprawności tego układu. W wyniku nawracających stanów zapalnych może dojść do przebudowy, przerostu migdałków i zaniku ośrodków namnażania limfocytów, a udział migdałków w procesach immunologicznych maleje. Wtedy też migdałki podniebienne przestają spełniać swoją funkcję i stają się ogniskiem ciągłych zakażeń.

Infekcja gardła, czyli... angina - NIEPRAWDA

Nie wszystkie infekcje gardła można zakwalifikować jako anginy. O anginie można mówić wtedy, kiedy mamy do czynienia z ostrym zapaleniem w obrębie tkanki chłonnej gardła, do której należą migdałki podniebienne. Dla laryngologów jest to przede wszystkim ostry stan zapalny migdałów podniebiennych o etiologii bakteryjnej, najczęściej paciorkowcowej. Natomiast dla wielu lekarzy „pierwszej linii", czyli  pediatrów i internistów anginą jest każda infekcja (bakteryjna i wirusowa), jeśli tylko dotyczy tkanki chłonnej gardła. Tymczasem infekcje tkanki chłonnej gardła, to w 70-90% infekcje wirusowe (wg różnych źródeł).

Aby wyleczyć zapalenie gardła, należy stosować antybiotyki - NIEPRAWDA

Sposób postępowania zależy od etiologii: czy jest wirusowa, bakteryjna, grzybicza czy alergiczna. Koncentrując się na tych najczęstszych, w skrócie, w bakteryjnym ostrym zapaleniu należy zastosować antybiotyk, w przypadku zapalenia wirusowego stosuje się leczenie objawowe, natomiast w przypadku przewlekłego zapalenia migdałków podniebiennych skutecznym leczeniem nawracających angin może okazać się zabieg operacyjny.  

Zasadniczo infekcje wirusowe mają charakter samowygasający, czyli trwają do tygodnia, po czym ustępują. Leczenie ma charakter wspomagający i poprawiający samopoczucie pacjenta. Stosuje się  leki przeciwgorączkowe, przeciwzapalne, łagodzące, miejscowo odkażające i znieczulające. Antybiotyki nie działają na wirusy i nie mają zastosowania w niepowikłanym wirusowym zapaleniu gardła.

Czymś zupełnie innym jest zapalenie gardła i migdałków podniebiennych o etiologii bakteryjnej, co można potwierdzić badaniem bakteriologicznym - posiewem wymazu z gardła lub szybkim testem na obecność zakażenia paciorkowcowego. W takiej sytuacji konieczny jest odpowiedni antybiotyk. Zgodnie z rekomendacjami powinna być to penicylina V, czyli fenoksymetylopenicylina. Penicylina jest  bardzo skuteczna i ma wąski zakres działania, przez co nie wpływa istotnie na florę jelitową i ma mało działań niepożądanych. Tymczasem pacjenci często otrzymują antybiotyk, który jest  połączeniem amoksycyliny z kwasem klawulonowym. Jest to lek o szerszym spektrum działania, co w przypadku niepowikłanej anginy nie jest konieczne i może prowadzić do antybiotykooporności. Bardzo często zalecane są makrolidy - antybiotyki wygodne, bo działające jeszcze kilka dni po zakończeniu terapii. Problem w tym, że wrażliwość paciorkowców na makrolidy jest zmienna, narasta odsetek szczepów opornych i dlatego są zarezerwowane dla chorych z nadwrażliwością na penicyliny.

Zbyt częste i nieuzasadnione stosowanie antybiotyków prowadzi do oporności - PRAWDA

Ostre zapalenie gardła i migdałków jest schorzeniem, należącym do grupy chorób, w przypadku których antybiotykoterapia jest nadużywana najczęściej. Często przyczyną tej sytuacji jest brak właściwej diagnostyki, obawa przed powikłaniami oraz źle pojmowane przez lekarza oczekiwania pacjenta. Celem leczenia anginy paciorkowcowej jest eliminacja drobnoustroju, zmniejszenie ryzyka powikłań, zmniejszenie zakaźności oraz skrócenie czasu trwania objawów. Dlatego leczenie musi trwać przynajmniej 10 dni.  

Zbyt częste, niewłaściwe i nieuzasadnione stosowanie antybiotyków może prowadzić do oporności. Antybiotyki powszechnie stosowane są nie tylko w medycynie, ale także w przemyśle spożywczym, hodowli zwierząt i rolnictwie. Oporność jako mechanizm obronny drobnoustrojów jest zjawiskiem naturalnym, problemem jest niewrażliwość bakterii na preparat wcześniej w pełni skuteczny
i rosnąca oporność wielolekowa.  

Antybiotykooporność jest zagrożeniem dla zdrowia i życia pacjentów. Skuteczność antybiotyków, czyli możliwość efektywnego leczenia zakażeń bakteryjnych zależy od rozsądnego i racjonalnego ich stosowania.

Angina jest jedynym wskazaniem do usunięcia migdałków podniebiennych - NIEPRAWDA

Kwalifikacja do operacji odbywa się indywidualnie i na podstawie wielu kryteriów, jednym z nich są nawracające anginy: minimum siedem w ciągu ostatniego roku, minimum pięć rocznie w ciągu ostatnich dwóch lat i minimum trzy na rok w ostatnich trzech latach. Przy czym klinicznie anginę rozpoznajemy, gdy infekcja przebiega z minimum jednym dodatkowym objawem spośród takich jak: wzrost temperatury ciała >38°C, tkliwe lub powiększone węzły chłonne szyi, wysięk lub naloty na powierzchni migdałków podniebiennych, lub potwierdzenie zakażenia paciorkowcem ropotwórczym w wymazie z gardła.

Migdałki podniebienne wycinamy w przypadku ich asymetrii lub przerostu - NIEPRAWDA

Sposób postępowania zależy od etiologii. Z asymetrią migdałków podniebiennych mamy do czynienia w przypadku jednostronnego przerostu. Zwykle ma ona związek z nawracającymi infekcjami, zawsze jednak trzeba brać pod uwagę możliwość występowania nowotworu. Przyczyn asymetrii, poza guzami może być wiele, m.in. torbiel retencyjna, ciało obce zalegające w migdałku, kamień migdałkowy, anomalia naczyniowa, infekcja gruźlicza lub też niesymetryczne osadzenie.

Natomiast przerost obustronny poza wynikiem przewlekłego zapalenia może być dziedziczną skłonnością rodzinną, wynikiem refluksu żołądkowo-przełykowego i żołądkowo-gardłowego. 

Każda wyżej wymieniona sytuacja wymaga diagnostyki, szczegółowego badania i właściwego leczenia niekoniecznie równoznacznego z zabiegiem operacyjnym.

Tonsillektomia - kiedy i dla kogo?

Tonsillektomia, czyli chirurgiczne usunięcie migdałów podniebiennych jest skuteczną metodą postępowania i leczenia przewlekłego zapalenia migdałków podniebiennych. A wskazania są ustalane przez lekarza operatora po analizie informacji uzyskanych z rozmowy z chorym, badań dodatkowych oraz badania przedmiotowego. W wielu przypadkach może być konieczna obserwacja chorego najlepiej przez tego samego lekarza i odroczenie zabiegu w czasie.

Bezwzględnym, jednoznacznym wskazaniem do operacji jest: podejrzenie nowotworu, nieustępujące krwawienie z migdałka po nacięciu ropnia okołomigdałkowego oraz niekiedy dyskutowana posocznica po przebytej anginie, czyli sepsa. 

Wskazania względne nie są jednoznaczne. Pod uwagę należy brać m.in. czas i częstość zakażeń, stan miejscowy i wygląd migdałków, ich wpływ na narządy sąsiadujące, w tym na drożność dróg oddechowych oraz wpływ na narządy odległe, takie jak np.: stawy, nerki czy serce.

W przypadku dzieci, gdy migdałki są za duże i powodują obturację dróg oddechowych oraz zaburzenia snu, ale nie mamy cech przewlekłego ropnego zapalenia, wykonywana jest tonsillotomia. W tej sytuacji usuwany jest jedynie fragment migdałka wystający poza łuki podniebienne, a pozostała część nadal pełni swoją funkcję. Wskazania względne do operacji to m.in. utrudnione połykanie i zaburzenia mowy.

Kiedy usunę migdałki podniebienne, nie będę chorował na anginy - NIEPRAWDA

Angina to zapalenie tkanki chłonnej gardła, w skład której wchodzi wiele struktur: migdałek gardłowy, językowy, migdałki podniebienne, trąbkowe, pasma boczne i grudki chłonne zlokalizowane na tylnej ścianie gardła. Brak migdałków podniebiennych, faktycznie największych w obrębie tzw. pierścienia Waldeyera, nie jest jednoznaczny z niewystępowaniem angin. W wyniku zakażenia paciorkowcem może wystąpić angina dotycząca pozostałych elementów układu chłonnego gardła, np. angina migdałka językowego czy angina pasm bocznych gardła zwana anginą zastępczą.

Nadesłał: FORMMED Centrum Leczenia Wad i Zaburzeń Rozwojowych http://formmed.com.pl/