"Epigram na Stalina" – rzecz o Osipie Mandelsztamie
Mandelsztam był jednym z niewielu potrafił sprzeciwić się Stalinowi w okresie tzw. Wielkiej Czystki, która przypadła w Rosji na lata 1934-1939. Poeta, który już wówczas nie był publikowany i przymierał wraz z żoną głodem, napisał na początku 1934 roku oskarżycielski wiersz przeciwko Stalinowi.
Osipowi Mandelsztamowi, największemu – obok Anny Achmatowej i Borysa Pasternaka – rosyjskiemu poecie XX wieku, poświęcona jest powieść Roberta Littela „Epigram na Stalina”, którą opublikowało wydawnictwo Noir sur Blanc.
Mandelsztam był jednym z niewielu potrafił sprzeciwić się Stalinowi w okresie tzw. Wielkiej Czystki, która przypadła w Rosji na lata 1934-1939. Poeta, który już wówczas nie był publikowany i przymierał wraz z żoną głodem, napisał na początku 1934 roku oskarżycielski wiersz przeciwko Stalinowi. Nie trzeba było długo czekać, by autor znalazł się na Łubiance. Potem był zesłany do Czerdynia i Woroneża, wreszcie do obozu przejściowego „Druga Rzeczka” pod Władywostokiem, gdzie zginął.
W zapowiedzi wydawniczej czytamy, że „opowieść amerykańskiego pisarza o wielkim poecie rosyjskim zamordowanym przez Stalina składa się z relacji osób autentycznych oraz fikcyjnych, którym autor na przemian udziela głosu. Postacie autentyczne to: wdowa Nadieżda Mandelsztam oraz dwójka jego najwierniejszych przyjaciół, Anna Achmatowa, śmiała orędowniczka prawdy, również dotknięta „karzącą ręką” tyrana, oraz poeta Borys Pasternak. Postacie fikcyjne to: ochroniarz „chozjaina” i słynny rosyjski ciężarowiec. Historie ich wszystkich tworzą przejmujący obraz życia ludzi w kraju, w którym życie stało się niemożliwe, lecz oni żyć gdzie indziej nie chcieli”.
Robert Littell, urodzony w 1935 r. w Nowym Jorku, amerykański pisarz, mieszkający we Francji. Studiował w Alfred University w Nowym Jorku, służył (przez cztery lata) w US Navy, w okresie tzw. zimnej wojny był dziennikarzem „Newsweeka”. W 1973 r. ogłosił pierwszą powieść szpiegowską pt. „Zdrada Lewintera”, entuzjastycznie przyjętą przez prasę i czytelników. Od czasu publikacji następnych powieści (The Debriefing, Amator) znawcy literatury szpiegowskiej stawiają ich autora w jednym rzędzie z najwybitniejszymi przedstawicielami gatunku: został uznany za „amerykańskiego Johna Le Carré”. „Epigram na Stalina” jest pierwszą powieścią Littella pozbawioną wątków sensacyjnych, natomiast skupiającą się na historyczno-obyczajowo-psychologicznych aspektach opisywanych wydarzeń.
Nadesłał:
puella
|