2015-02-20
Raport z badania sondażowego przeprowadzonego wśród uczestników Forum Zmieniamy Polski Przemysł 9 lutego 2015 roku. Grupa  PTWP, wydawca Miesięcznika Gospodarczego Nowy Przemysł i portalu wnp.pl, od kilkunastu lat organizuje Forum Zmieniamy Polski Przemysł – jedną z najważniejszych debat gospodarczych w kraju.

W lutym br. w trakcie debaty inaugurującej tegoroczne Forum organizatorzy wraz z firmą badawczą BCMM przeprowadzili sondaż wśród uczestników – osób zarządzających dużymi i średnimi firmami, przedstawicieli instytucji finansowych i otoczenia biznesu. Obszar badania obejmował  kluczowe czynniki  polskiego  wzrostu  w perspektywie najbliższego pięciolecia – zgodnie z hasłem dyskusji

„Polska gospodarka 2020”. Pytano o prawdopodobieństwo wystąpienia kilkunastu czynników zewnętrznych i wewnętrznych oraz stopień ich wpływu (korzystnego, niekorzystnego) na perspektywy rozwojowe kraju.

Droższa praca, większa aktywność

Wzrost kosztów pracy i większa aktywność polskich przedsiębiorstw na zagranicznych rynkach to czynniki wewnętrzne (tj. zależne od krajowych uregulowań gospodarczo-politycznych), których wystąpienie w okresie najbliższych pięciu lat uznaje za prawdopodobne ponad 80 proc. respondentów.

***

Ocena potencjalnego wpływu czynników wewnętrznych na gospodarkę* (w skali od -3 do +3)

Znaczący wzrost kosztów pracy -0,6

Zwiększenie napływu obcokrajowców +0,5

Przyjęcie euro przez Polskę +0,8

Znaczący wzrost inwestycji zagranicznych w Polsce +1,2

Uruchomienie wielkich inwestycji  w oparciu o fundusze państwowe +1,2

Zwiększenie poziomu aktywności polskich przedsiębiorstw na zagranicznych rynkach +1,6

Znaczący wzrost inwestycji opartych na kapitale przedsiębiorstw krajowych +1,7

Znaczący wzrost innowacyjności gospodarki +1,9

 

Ocena potencjalnego wpływu czynników zewnętrznych na gospodarkę* (w skali od -3 do +3)

Otwarcie UE na wolny handel z USA (umowa TTIP) +0,9

Realizacja polityki reindustrializacji +1,2

Stworzenie europejskiej unii energetycznej  +1,4

Wielki program inwestycyjny (tzw. plan Junckera) +1,5

Napływ środków z nowej perspektywy finansowej UE  +2,3

Napięcia i konflikty w Europie Wschodniej -2,2

Zaostrzenie polityki klimatycznej -1,5

Wzrost cen surowców na światowych rynkach -0,7

* przy założeniu, że czynniki wystąpią

***

Najciekawsze wnioski z badania:

- Polski wzrost oprze się raczej na inwestycjach inicjowanych przez rodzimy biznes i państwo niż przez zagraniczny kapitał

- 60 proc. respondentów uznaje wzrost kosztów pracy za negatywny czynnik rozwoju gospodarczego Polski

- Wdrożenie planu Junckera za wysoce prawdopodobne uznało ponad 40 proc. ankietowanych

- Pakt o partnerstwie handlowym i inwestycyjnym między UE a USA przyniesie polskiej gospodarce więcej korzyści niż zagrożeń

- Ponad połowa badanych nie wierzy w przystąpienie Polski do strefy euro w najbliższym pięcioleciu

- Strefie euro nie grozi rozpad (57 proc. odpowiedzi: „mało prawdopodobne”)

***

Pierwszy z nich w opinii badanych będzie czynnikiem niekorzystnym, drugi będzie napędzał wzrost polskiej gospodarki.

Jednak to przestawianie na tory innowacyjności oraz inwestycje w kraju będą w opinii przedsiębiorców najsilniejszymi motorami polskiego wzrostu w pięcioleciu 2015-2020. Wzrost innowacyjności gospodarki respondenci uznali za czynnik bardzo korzystny, a jednocześnie przewidują wysokie prawdopodobieństwo jego wystąpienia. Może to wskazywać pośrednio na gotowość polskiego biznesu do inwestowania w nowe technologie – zapewne warunkowane zaistnieniem sprzyjających temu procesowi czynników (finansowych, prawnych, rynkowych).

Uruchomienie dużych inwestycji w oparciu o fundusze państwowe czy wzrost inwestycji zagranicznych w Polsce postrzegane jest przez znaczną część respondentów (odpowiednio 74 proc. i 69 proc.) jako prawdopodobne i – rzecz jasna – korzystne w perspektywie roku 2020.

Państwowa  aktywność  w tej  mierze  uzyskała  nawet wyższe „notowania”, jeśli chodzi o prawdopodobieństwo wystąpienia. To zapewne echo ogólnoeuropejskiego pokryzysowego trendu  przypisującego państwu czy instytucjom europejskim większą rolę jako inicjatora inwestycji ożywiających koniunkturę i przeciwdziałających stagnacji. Jednak  najkorzystniej  na  wzrost  wpłyną  zdaniem  respondentów inwestycje oparte na kapitale przedsiębiorstw krajowych. To opcja mówiąca – „liczmy na samych siebie”, a jednocześnie potwierdzająca wewnętrzny potencjał rozwojowy polskiego sektora prywatnego.

Polska gospodarka oczekuje dostosowania systemu edukacji do swoich potrzeb – ponad 70 proc. uczestników sondażu uznało to zjawisko za przeciętnie lub wysoce prawdopodobne. Można jednak wyrazić obawę, czy horyzont pięciolecia nie jest zbyt bliski, by dokonać głębokiej zmiany w tej dziedzinie.

Wewnętrznym hamulcem wzrostu mogą okazać się, na co respondenci sami zwrócili uwagę, perturbacje społeczne związane z restrukturyzacją czy innymi zmianami w niektórych branżach gospodarki i przemysłu (górnictwo, rolnictwo) oraz z niedostatkami dialogu społecznego.

***

Wśród najmocniejszych motorów wzrostu pojawiają się: większa innowacyjność gospodarki i aktywność polskich firm na rynkach obcych oraz wzrost inwestycji opartych na rodzimym kapitale.

***

Burze i kotwice

Polska gospodarka, aczkolwiek wyróżniająca się w Europie tempem wzrostu, nie jest samotną wyspą. Co więcej, znaczenie międzynarodowych, globalnych powiązań dla polskiego rozwoju rośnie i wiąże się z generalnym brakiem stabilności geopolitycznej w Europie Wschodniej, Afryce Północnej czy na Bliskim Wschodzie.

Co ciekawe, przystąpienie Polski do strefy euro respondenci uznali za mało realne (blisko połowa odpowiedzi). To znamienny sceptycyzm – szczególnie, gdy zestawić go z optymizmem niektórych polityków. Za znaczącą okoliczność można tu uznać fakt, że część respondentów to osoby decyzyjne związane z sektorem finansowym, a więc potencjalni beneficjenci polskiego akcesu do eurostrefy.

Jednocześnie jednak uczestnicy Forum nie obawiają się w perspektywie 2020 r. rozpadu strefy euro. To czynnik potencjalnie bardzo groźny, ale mało prawdopodobny.

***

32,7 proc. uczestniczących w sondażu widzi w zaostrzeniu polityki klimatycznej UE bardzo negatywny czynnik dla polskiego wzrostu

***

Za twardy fundament wzrostu uznają też politykę budowania wolnego rynku i otwartość Europy na współpracę gospodarczą. Zaufanie do wolnorynkowego kierunku w Europie to ważny sygnał (być może mający charakter nieco postulatywny), w sytuacji gdy w Unii Europejskiej nadal mamy do czynienia z pokusami protekcjonizmu czy nawet swoistego „nacjonalizmu gospodarczego”.

Uczestnicy sondażu odnieśli się także z rezerwą do głównych filarów unijnej polityki gospodarczej. Zarówno postulaty reindustrializacji, jak i stworzenie europejskiej unii energetycznej, a także głośny ostatnio tzw. plan Junckera mający zaktywizować inwestycje w Europie docelową sumą 300 mld euro zostały uznane za czynniki pożądane i potencjalnie korzystne dla polskiej gospodarki. Badani różnie jednak oceniają prawdopodobieństwo wystąpienia tych procesów (czy ich efektywnej realizacji). Wdrożenie planu Junckera za mało prawdopodobne uznało ponad 15 proc. ankietowanych, ponad 40 proc. za wysoce prawdopodobne. Silne pozytywne oddziaływanie na gospodarkę polską spodziewane jest natomiast dzięki napływowi środków z nowej perspektywy finansowej UE. To – biorąc pod uwagę dotychczasowe polskie doświadczenia – kwestia niepodlegająca dyskusji i niebudząca większych wątpliwości.

Najwięcej, bo aż 90 proc. respondentów,  uważa napięcia i konflikty militarne  –  przede  wszystkim w Europie Wschodniej – za czynnik mogący zdecydowanie negatyw- nie wpłynąć na dalszy rozwój gospodarczy Polski.

***

Ocena wpływu wybranych czynników* (odpowiedzi w proc.)

 

pozytywny i bardzo pozytywny

Znaczący wzrost innowacyjności 69,2

Zwiększenie aktywności polskich firm za granicą 55,8

Wzrost inwestycji opartych na kapitale krajowych firm 60,5

 

negatywny i bardzo negatywny

Wzrost kosztów pracy 51

Zaostrzenie polityki klimatycznej UE 64,4

Napięcia i konflikty w Europie Wschodniej 82,7

***

Polityczna niestabilność rodzi zrozumiałe obawy w kontekście wydarzeń ostatnich miesięcy, jednak respondenci wskazali także na trwały czynnik polityczny o charakterze wewnątrzunijnym negatywnie ich zdaniem wpływający na polskie perspektywy wzrostu. Chodzi o skutki spodziewanego zaostrzenia europejskiej polityki ochrony klimatu, które może osłabić konkurencyjność gospodarek państw członkowskich – szczególnie we współzawodnictwie na globalnych rynkach z producentami  niepodlegającymi takim obostrzeniom.

***

50 proc. badanych widzi wysokie prawdopodobieństwo wzrostu cen surowców na światowych rynkach

***

My i nasz świat

Wśród czynników budzących nadzieję wymieniono natomiast układ TTIP (negocjowany  pakt o partnerstwie handlowym i inwestycyjnym między UE a USA), choć tu można  było  się spodziewać artykułowania obaw przed nieskrępowanym konkurowaniem  z firmami zza Oceanu, korzystającymi jak wiadomo z tańszej energii i bardziej liberalnych regulacji. Najwyraźniej polscy przedsiębiorcy widzą w transatlantyckiej umowie, której nadrzędną zasadą jest wszak usuwanie barier dla biznesu, więcej szans niż Zaostrzenie polityki klimatycznej UE zagrożeń.

Badanie wskazuje na możliwość (czynnik niekorzystny) odwrócenia obecnego trendu  spadku cen surowców na światowych rynkach. Może to oznaczać oczekiwanie na swoiste odbicie od cenowego dna, które w przypadku niektórych surowców wyraźnie już widać. Może też chodzić o racjonalne w dłuższej perspektywie przewidywanie związane z nieuniknionymi w obecnej sytuacji międzynarodowej problemami z dostępnością złóż, zmianami w strukturze popytu czy stopniowym wyczerpywaniem się niektórych zasobów.

Obawy przedsiębiorców mogą też wynikać z faktu, że Polska ma praktycznie zerowy wpływ na zmiany na rynkach  surowcowych,  a jej  gospodarka  ponosi  wszystkie skutki ewentualnych wahań cenowych. Różnorodne efekty dynamicznych zmian cen i struktury  podaży ropy, gazu czy węgla dla polskiego górnictwa, planów wydobycia gazu z łupków czy dla przemysłu rafineryjnego mogły być przekonującym dla respondentów przykładem.

***

Napięcia i konflikty militarne w Europie Wschodniej to zdaniem ludzi gospodarki czynnik mogący zdecydowanie negatywnie wpłynąć na rozwój Polski w najbliższym pięcioleciu.

***

Struktura próby w badaniu – wg wielkości (w proc.)

Firmy małe i mikro - 33

Bardzo duże przedsiębiorstwa (> 1000 osób) - 23

Średnie firmy (50-249 osób) - 20

Duże przedsiębiorstwa (250-1000 osób) - 14,5

Brak danych - 10

 

Struktura próby w badaniu – wg branży (w proc.)

Administracja, stowarzyszenia - 6,7

Inne branże, brak danych - 37

Transport, motoryzacja - 5,8

Nauka i IT - 9,6

Budownictwo - 8,7

Finanse, konsulting - 24

Przemysł ciężki, energetyka - 14,4

Tekst i wybór materiału – redakcja Miesięcznika Gospodarczego Nowy Przemysł

Opracowanie danych –BCMM Badania Marketingowe

***

Forum Zmieniamy Polski Przemysł jest platformą wymiany myśli i poglądów między praktykami, teoretykami, politykami i osobami zaangażowanymi lub obserwującymi zmiany w przemyśle. Celem konferencji jest wspieranie pozytywnych zmian zachodzących w polskiej gospodarce, promocja tego, co sprzyja jej rozwojowi oraz zwrócenie uwagi na elementy krępujące swobodę wolnorynkowych działań.

Więcej informacji o Forum „Zmieniamy Polski Przemysł” można znaleźć pod adresem: http://www.wnp.pl/konferencje/2267.html

###

Informacje o Grupie PTWP SA:

Polskie Towarzystwo Wspierania Przedsiębiorczości powstało w Katowicach w 1995r. Specjalizuje się w tworzeniu zintegrowanych rozwiązań w obszarze komunikacji obejmujących wydawanie magazynów prasowych i specjalistycznych publikacji, budowę i zarządzanie portalami internetowymi, a także organizację kongresów, konferencji, seminariów i wydarzeń specjalnych oraz szkoleń, na czele z Europejskim Kongresem Gospodarczym – European Economic Congress (EEC) – jedną z najbardziej prestiżowych imprez odbywających się w Europie Centralnej.

Grupa PTWP SA jest wydawcą m.in.: Miesięcznika Gospodarczego Nowy Przemysł, czasopisma Rynek Spożywczy, miesięcznika Rynek Zdrowia i miesięcznika Farmer. Grupa PTWP SA posiada 70 proc. udziałów w PTWP-ONLINE Sp. z o.o., do której należą branżowe portale m.in.: wnp.pl, propertynews.pl, rynekzdrowia.pl, portalspozywczy.pl, dlahandlu.pl, rynekaptek.pl, portalsamorzadowy.pl, infodent.pl, pulsHR.pl, promocjada.pl, farmer.pl, serwis gieldarolna.pl.

Posiada 100 procent udziałów w spółkach Publikator i Publiaktor.pl, wydających tytuły takie jak: Dobrze Mieszkaj, Świat Łazienek i Kuchni, 100% Wnętrza, Meble Plus, Łazienka oraz dobrzemieszkaj.pl.

W kwietniu 2013 r. Grupa PTWP zadebiutowała na rynku NewConnect.

Zapraszamy na stronę www.ptwp.pl.

 

Dodatkowe informacje:

Marta Stach, Imago Public Relations

T. 32 608 29 85, M. 609 808 119

m.stach@imagopr.pl

 

Nadesłał: ImagoPR