Polski rząd milczy w sprawach istotnych dla kierowców
Zbliżamy się do finiszu rozmów o nowym Rozporządzeniu GVO. Do 10 lutego wszystkie strony zainteresowane kształtem przyszłych regulacji prawnych dotyczących rynku motoryzacyjnego, mogły przekazać swoje stanowisko Komisji Europejskiej.
Niestety, ze strony polskiego rządu nie popłynął do Brukseli wyraźny sygnał, że kierowcy oraz niezależne firmy działające na rynku motoryzacyjnym potrzebują odpowiedniej ochrony prawnej.
To już drugie konsultacje dotyczące rozporządzenia w ostatnim pół roku (pierwsze miały miejsce we wrześniu, a związane były z komunikatem KE z dnia 22.07.2009), co dowodzi znaczenia zagadnienia. Jesienią ubiegłego roku stanowisko w sprawie GVO przedstawił zarówno Rząd polski, jak i UOKiK. Tym razem jednak organy te nie ustosunkowały się do kolejnych propozycji Komisji Europejskiej, nie zabierając głosu w dyskusji, od wyniku której zależy los 220 tysięcy osób zatrudnionych w polskiej branży motoryzacyjnej i 16,8 milionów kierowców w Polsce. W sprawie propozycji nowego GVO (MVBER 1400/2002) nie wypowiedział się ani UOKiK, ani Ministerstwo Gospodarki, ani Komitet ds. Europejskich Rady Ministrów. Swoje uwagi przekazali natomiast członkowie polskiej Koalicji na rzecz Prawa do Naprawy (R2RC), zauważając w projekcie Komisji Europejskiej z 21.12.2009 pewne sformułowania, które w praktyce mogą być niekorzystne dla niezależnego rynku motoryzacyjnego i prawa wyboru zmotoryzowanych konsumentów.
W przedstawionej Komisji Europejskiej opinii Koalicja R2RC zaproponowała sposoby na to, jak dostosować przyszłe prawo o ochronie konkurencji do przyszłych realiów rynku, a także jak uczynić je bardziej przyjaznym dla małych i średnich przedsiębiorstw. W swej codziennej działalności firmy muszą mieć pewność, że reguły gry pozwolą im na skuteczne konkurowanie i że mają zagwarantowaną swobodę działalności gospodarczej. W warunkach nierównowagi sił na korzyść producentów pojazdów i w szybko zmieniającym się środowisku technicznym, kiedy to pojazdy stały się już prawdziwymi „komputerami na kołach", można to osiągnąć jedynie poprzez jasne i ścisłe przepisy sektorowe.
Koalicja R2RC domaga się zamieszczenia w przyszłym Rozporządzeniu o Wyłączeniach Blokowych przepisu zakazującego uzależniania ważności gwarancji na pojazd od jego serwisowania, konserwowania lub naprawiania wyłącznie w sieciach warsztatów naprawczych autoryzowanych przez producenta tego pojazdu. Warunkiem gwarancji nie może być również stosowanie w naprawach wyłącznie części zamiennych zaopatrzonych w logo producenta pojazdu. Należy zezwolić na używanie do napraw w okresie gwarancyjnym również innych rodzajów części zamiennych: tych samych jak wyżej lecz zaopatrzonych w logo producenta danego elementu oraz części o porównywalnej jakości, mając na uwadze prawo 16,8 milionów kierowców do eksploatacji samochodów w przystępnej cenie.
Niektóre części można pozyskać tylko od producentów pojazdów, gdyż na rynku nie istnieją ich odpowiedniki (są to tak zwane części zmonopolizowane). Komisja wyraziła opinię, że nie powinno być żadnych ograniczeń w dostępie do nich przez niezależne warsztaty. Koalicja R2RC stoi na stanowisku, że dla równości szans na rynku serwisu i napraw niezależne warsztaty naprawcze powinny mieć możliwość zaopatrywania się w części po cenach hurtowych i na szczeblu hurtowników, by nie ograniczać im możliwości napraw, a kierowcom nie zawężać wyboru wykonawcy naprawy tylko do najdroższych, autoryzowanych serwisów.
Sprawą niezwykle istotną- jedną z głównych w dyskusji nad kształtem przyszłych regulacji prawnych dotyczących motoryzacji, jest problem dostępu do informacji technicznych. W stanowisku przedłożonym Komisji Europejskiej Koalicja R2RC przedstawiła potrzebę wprowadzenia ogólnej definicji „informacji technicznych", tak aby kwestia ta stała się klarowna dla wszystkich uczestników rynku, w tym także producentów pojazdów.
Ponadto Koalicja jest zdania, że należy jednoznacznie określić, iż niezależnym uczestnikom rynku należy otworzyć dostęp do informacji w sposób niedyskryminujący, bezzwłoczny i proporcjonalny, a informacje muszą być przedstawione w formie umożliwiającej ich wykorzystanie.
Komisja zamierza zabronić producentom pojazdów nieuczciwych praktyk zakazujących współpracującym z nimi producentom części i narzędzi dostarczania swoich wyrobów jednocześnie na rynek wtórny. Dzięki takiemu zapisowi nie zmniejszy się konkurencyjność niezależnych dystrybutorów i warsztatów. Przedstawiony przez Komisję projekt nowego GVO zawiera wiele podobnych sformułowań, które przez niezależny rynek motoryzacyjny i konsumentów mogą być uznane za sukces. Wydaje się, że podejmowane akcje i działania zaowocowały zrozumieniem specyfiki rynku motoryzacyjnego, który potrzebuje oddzielnego i sobie właściwego prawodawstwa.
Jednym z celów działania FIGIEFA jest ochrona wolnej konkurencji na motoryzacyjnym rynku części, napraw i serwisu na poziomie europejskim i globalnym. Dlatego właśnie FIGIEFA wraz z członkami europejskiego sojuszu na rzecz prawa do napraw (R2RC) uporczywie występowała do decydentów o znowelizowanie postanowień aktualnie obowiązującego Rozporządzenia GVO/MV BER 1400/2002 poprzez wydanie dla niezależnego rynku motoryzacyjnego nowego Rozporządzenia o Wyłączeniach Grupowych, któremu towarzyszyłyby jasne wytyczne wykonawczo-interpretacyjne. Wytyczne takie z jednej strony uzupełniałyby i wyjaśniałyby stosowanie zapisów nowego GVO/MV BER, z drugiej pokazywały jasno jak należy stosować ogólne zasady wolnej konkurencji w odniesieniu do niezależnego rynku motoryzacyjnego, tak by raz na zawsze wyjaśnić wszelkie pozostające jeszcze wątpliwości, co jest, a co nie jest dozwolone w tym zakresie. FIGIEFA wyraża opinię, iż w dążeniu do ponownego zrównania sił rynkowych w sektorze motoryzacyjnego rynku napraw, części i serwisu taka kombinacja instrumentów powinna zawierać wszystkie postanowienia niezbędne, aby uczestnicy rynku zyskali pewność w zakresie możliwości zaopatrywania się w części i ich sprzedaży oraz dostępu do informacji technicznych oraz by jednoznacznie zakazane było stosowanie zapisów gwarancyjnych przywiązujących właściciela samochodu do autoryzowanego serwisu.
Dlatego FIGIEFA z uznaniem wita decyzję Dyrekcji Generalnej Komisji Europejskiej ds. Konkurencji, opowiadającą się za wprowadzeniem od dnia 1 czerwca 2010 roku nowej regulacji sektorowej w postaci Rozporządzenia o Wyłączeniach Grupowych dla motoryzacyjnego rynku napraw, części i serwisu wraz z zestawem Wytycznych, które zastąpi obecnie obowiązujące rozporządzenie MVBER 1400/2002. Swoje uwagi i sugestie FIGIEFA przedstawiła Komisji Europejskiej na drodze konsultacji publicznych w lutym bieżącego roku, licząc na ich uwzględnienie w końcowym dokumencie.
Sylvia Gotzen, Sekretarz Generalny FIGIEFA
Pełna treść stanowiska Koalicji R2RC dostępna jest w Stowarzyszeniu Dystrybutorów Części Motoryzacyjnych (22 489 72 20) oraz na stronie www.r2rc.pl.