2017-11-13
Osteoporoza to jedna z najczęściej występujących chorób cywilizacyjnych. Objawia się łamliwością kości, która następuje na skutek nawet niewielkich urazów. Ta podatność na złamania wiąże się ze zmniejszeniem gęstości mineralnej kości, a także zaburzeniem ich struktury i jakości.

Niszczenie i odbudowa komórek kości jest naturalnym procesem, który pozwala, by szkielet funkcjonował w sposób prawidłowy. W każdym roku naszego życia aż 2-10% kości ulega wymianie. Proces ten trwa do ok. 30 roku życia, kiedy to osiągają one tzw. szczytową masę kostną, a mechanizm niszczenia i tworzenia nowych komórek pozostaje we względnej równowadze. Nowe komórki kości najszybciej powstają u osób młodych. Jednak wraz z wiekiem - w okolicach 40. roku życia u kobiet i 45. roku życia u mężczyzn - ubytki zaczynają się zwiększać, a proces odbudowy nie jest wystarczający do tego, by kość została odtworzona. Taki długotrwały ubytek masy kostnej prowadzi właśnie do rozwoju osteoporozy.

Osteoporoza, nazywana inaczej „zrzeszotnieniem kości”, charakteryzuje się osłabieniem i zmianą struktury kości, ubytkiem masy kostnej, a w konsekwencji większą podatnością na złamania. Dotyczą one różnych części ciała, ale w szczególności kręgów kręgosłupa, kości udowej i kości przedramienia. Choć zdarzają się przypadki zachorowania na osteoporozę nawet wśród dzieci, to jednak na jej wystąpienie szczególnie narażone są osoby starsze. Statystycznie najczęściej choroba ta występuje u kobiet, głównie w okresie po menopauzie, oraz u mężczyzn w podeszłym wieku.

Czynniki ryzyka

Osteoporoza powstaje na skutek utraty gęstości mineralnej kości w wyniku naturalnego procesu starzenia się układu kostnego. Rzadziej - na skutek innych chorób czy w wyniku przyjmowania niektórych leków. Podobnie jak w przypadku innego rodzaju chorób cywilizacyjnych występuję jednak także czynniki ryzyka, które mogą ten proces przyspieszyć. Do najważniejszych zaliczyć można złą dietę (ubogą w wapń, a także witaminy, przede wszystkim witaminę D), niewielką aktywność fizyczną, palenie papierosów czy nadmierne picie alkoholu, ale także niedostateczną ekspozycję ciała na słońce, które umożliwia syntezę witaminy D przez skórę.

 

Wzmocnij kości!

Często zapominamy, że powinniśmy dbać nie tylko o mocne kości naszych dzieci, ale także nas samych. Kondycja kości w wieku starszym jest bowiem w dużej mierze zależna od tego jak dbaliśmy o nie przez całe nasze życie. Istotna jest więc rola odpowiedniej profilaktyki, która może pomóc w utrzymaniu sprawności układu szkieletowego do późnych lat życia. Jakie działania należy podjąć, by uchronić się przed wystąpieniem osteoporozy?

Najważniejsza jest świadomość, które elementy stylu życia negatywnie wpływają na stan naszego zdrowia, w tym - naszych kości.

Co powinniśmy zrobić w trosce o mocne kości?

·       zrezygnować z palenia tytoniu i nadmiernego spożycia alkoholu,

·       dbać o odpowiednią ilość ruchu każdego dnia, najlepiej w postaci 30 minut umiarkowanego wysiłku fizycznego,

·       wzbogacić dietę o produkty bogate w wapń oraz witaminy – w tym w witaminę D.

Wapń

Wapń stanowi materiał budulcowy naszych kości i zębów. Im więcej wapnia zostanie „wbudowane” w kości na etapie wzrostu, tym wyższą osiągną one tzw. szczytową masę kostną. Oznacza to, że im więcej wapnia w kości, tym wolniejszy proces jego utraty w kolejnych latach naszego życia.

Podstawowym źródłem wapnia w diecie są mleko i jego przetwory.

Witamina D

W procesie przyswajania wapnia niezbędna jest jednak witamina D, która uczestniczy w odbudowie kości. Witamina D powstaje w wyniku syntezy skórnej pod wpływem promieniowania słonecznego. Jednak u większej części populacji zamieszkującej obszar Europy Środkowo-Wschodniej, gdzie synteza skórna ma miejsce tylko w okresie od kwietnia do września, występują niedobory witaminy D we krwi, w szczególności w okresie zimowym. Pozyskana w okresie letnim witamina utrzymuje się w organizmie tylko przez 2-3 miesiące i już późną jesienią może dochodzić do jej deficytów. Niedobory te zagrażają przede wszystkim osobom starszym, gdyż sama wydajność procesu syntezy skórnej, który umożliwia powstanie witaminy D, wraz z wiekiem się obniża.

U osób, u których zapotrzebowanie na witaminę D jest szczególnie duże (m. in. u osób starszych, szczególnie narażonych na wystąpienie osteoporozy), wskazane jest uzupełnianie diety o produkty będące jej źródłem. Witaminę D znaleźć możemy m. in. w tłustych rybach, wątróbce, żółtkach jaj, mleku i jego przetworach oraz w grzybach. Znaczną ilość witaminy D zawiera także żywność wzbogacana, np. płatki śniadaniowe i jogurty, a także margaryny miękkie, wśród nich Flora ProActiv Plus Mocne Kości z witaminą D, charakteryzująca się najwyższą zawartością witaminy D wśród dostępnych na rynku margaryn.

Inne składniki zbilansowanej diety, które mają wpływ na gęstość naszych kości, to m. in. kwasy tłuszczowe Omega-3, kwas foliowy, mangan oraz witaminy B6, C i K.

*Materiał powstał w ramach zasobów merytorycznych programu „Proaktywnie dla serca”

 

„PROAKTYWNIE DLA SERCA” - ogólnopolski program walki z cholesterolem

Celem programu „Proaktywnie dla serca” jest zwrócenie uwagi na problem społeczny, jakim jest podwyższony poziom cholesterolu, zachęcenie do zbadania jego poziomu oraz edukacja w zakresie sposobów obniżenia jego stężenia we krwi – poprzez ograniczenie tłuszczów nasyconych i włączenie do codziennej diety steroli roślinnych o udowodnionym klinicznie działaniu ograniczającym wchłanianie nadmiaru cholesterolu do krwiobiegu. Poza wskazaniami dietetycznymi elementem programu jest również promocja codziennej aktywności fizycznej i rekreacji jako części zdrowego stylu życia.

Szacuje się, że 2/3 Polaków zetknęło się z problemem podwyższonego poziomu cholesterolu, jednym z najważniejszych modyfikowalnych czynników ryzyka choroby wieńcowej. Oznacza to, że jeśli nie Ty, to na pewno ktoś z Twojego bliskiego otoczenia boryka się z tym problemem.

 

Nadesłał: Anna1