Prognozuje się, że w Polsce z insulinoopornością zmaga się nawet 10-30 proc. osób, według danych Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej. Najczęściej obserwujemy podwyższony poziom insuliny na czczo. Niestety osobę z prawidłowym wynikiem insuliny na czczo również może dotykać insulinooporność. Jest pewna grupa osób, która posiada prawidłowe stężenie insuliny na czczo a wyraźnie podwyższone w teście obciążenia glukozą. Niestety nie ma jednoznacznych norm stężenia insuliny w teście obciążenia glukozą. Wytwarzanie przez trzustkę nadmiernej ilości insuliny powyżej zapotrzebowania organizmu, może prowadzić do komplikacji zdrowotnych. Szczególnie zagrożony jest układ sercowo-naczyniowy.

– Insulina jest hormonem produkowanym przez trzustkę, dostarczającym glukozę z krwi do komórek, gdzie jest ona wykorzystywana jako energia. Insulina odpowiada za prawidłowe stężenie glukozy we krwi – komentuje dr n. med. Jacek Walewski, diabetolog Centrum Medycznego Damiana. – Produkcja i uwalnianie insuliny do krwi są naturalną reakcją metaboliczną po jedzeniu. Natomiast nie zawsze działa to prawidłowo. Aby narządy i tkanki otrzymały odpowiednią ilość energii, glukoza powinna być do nich dostarczona z krwioobiegu. Trzustka produkując nadmierne ilości insuliny stara się przełamać insulinooporność. W pewnych sytuacjach jednak trzustka nie jest wstanie sprostać takiemu wyzwaniu i mimo wysokiej produkcji insuliny dochodzi do wzrostu glikemii. Najczęściej jest to wynik wieloletniej hiperinsulinemii/insulinooporności    dodaje diabetolog.

Czynniki ryzyka

Chociaż dokładna przyczyna insulinooporności nie jest znana, pewne czynniki zwiększają możliwość zachorowania. Otyłość jest główną przyczyną wystąpienia insulinooporności. U osób otyłych uwalniane są do krwi w nadmiarze wolne kwasy tłuszczowe (WKT), które organizm wykorzystuje jako źródło energii, zamiast glukozy. W wyniku tego procesu rośnie stężenie glukozy we krwi. Brak aktywności fizycznej, spożywanie wysokokalorycznej i wysokowęglowodanowej diety z wysokim indeksem glikemicznym, palenie tytoniu również stanowi ryzyko wystąpienia tego zespołu. Do czynników ryzyka należy również wywiad rodzinny oraz u kobiet, u których zdiagnozowano cukrzycę ciążową.

Niepokojące objawy

Insulinooporność może nie wywoływać żadnych zauważalnych symptomów. Jeśli zauważamy u siebie ciągłe zmęczenie lub senność, brak energii, rozdrażnienie czy kłopoty z utrzymaniem prawidłowej masy ciała lub szybkie tycie, powinien być to dla nas sygnał ostrzegawczy. Osoby borykające się z insulinoopornością mogą również skarżyć się na zwiększony apetyt, niepohamowany apetyt na słodycze, a nawet napady wilczego głodu, zwłaszcza po posiłkach. Na zachorowanie narażeni są wszyscy: zarówno kobiety, jak i mężczyźni, u których czynnikiem ryzyka jest większa skłonność do odkładania tkanki tłuszczowej na brzuchu.

– Kiedy obserwujemy u siebie łatwość przybierania na wadze, pomimo wykonywanej aktywności fizycznej i diety oraz poczucie, że tracimy kontrolę nad tym, co i kiedy jemy. W połączeniu z przeciągającymi się objawami psychosomatycznymi, jak zmęczenie, powinno być to dla nas sygnałem ostrzegawczym, że z naszym organizmem zaczyna się coś dziać. W takich sytuacjach wskazane jest wykonanie doustnego obciążenia glukozy. Warto wykonać badanie pod kątem insulinooporności. Wczesne jej wykrycie pozwoli skuteczniej walczyć z niepożądanymi objawami – wskazuje dr n. med. Jacek Walewski, diabetolog Centrum Medycznego Damiana.

Diagnoza i co dalej?

Nie wszystkie czynniki przyczyniające się do insulinooporności mogą być leczone, dlatego modyfikacje stylu życia są podstawowym sposobem jej leczenia. W części przypadków wskazana może być również farmakoterapia. Nadmierna produkcja insuliny może być powodowana przyjmowanymi już lekami czy rozregulowanym poziomem hormonów. Najwięcej przypadków wskazuje jednak na nieprawidłową dietę i w konsekwencji otyłości, która przyczynia się do nadmiernej produkcji insuliny. Warto unikać spożywania nadmiernych ilości węglowodanów prostych z wysokim indeksem glikemicznym, które stymulują nadmierną produkcję insuliny oraz mniej ilości niezdrowego tłuszczu, czerwonego mięsa czy przetworzonej skrobi. Zamiast tych produktów, nasze posiłki powinny zawierać większą ilość warzyw, owoców, produktów pełnoziarnistych, ryb czy chudego mięsa. Przy walce z insulinnopornością powinniśmy wykonywać regularną aktywność fizyczną, pomagającą poprawić wrażliwość mięśni na insulinę i zbudować mięśnie, które lepiej będą wchłaniać glukozę z krwi. Ćwiczenia ułatwiają również przepływ glukozy, która dostaje się do komórek mięśniowych bez pośrednictwa insuliny, zmniejszając zależność komórek od insuliny w celu uzyskania energii.

Gdzie zgłosić się o pomoc?

W dniach 17-23 kwietnia w placówkach Centrum Medycznego Damiana będzie można bezpłatnie zbadać poziom insuliny i glukozy we krwi żylnej oraz obliczyć wskaźnik testu HOMA-IR. Badanie będzie można wykonać w placówkach w Warszawie przy: ul. Wałbrzyskiej 46, ul. Przy Bażantarni 8B, Al. Zjednoczenia 36, ul. Kolejowej 1, ul. Lazurowej 71A, ul. Foksal 3/5, ul. Konesera 10A oraz w Piasecznie przy ul. Puławskiej 42B. Na badanie nie jest potrzebne skierowanie, należy zgłosić się na czczo do placówki. Wyniki badań dostępne będą w APLIKACJI DAMIAN MOBILE lub na portalu Pacjenta online24.damian.pl. Dostęp do portalu wydaje recepcja placówki. Dodatkowo, w aplikacji oprócz wyników ww. badań będzie dostępny kalkulator HOMA, który precyzyjnie określa ocenę funkcjonowania układu metabolicznego. Kalkulator również jest darmowy.