Warto natomiast pamiętać, że roczna inflacja osiągnęła w kwietniu 2023 roku 14,7%, zjadając cztery razy więcej z naszych oszczędności na rachunku bieżącym niż w latach ubiegłych. Podpowiadamy, jak wybrać najlepszą inwestycję o adekwatnym stosunku zysku do ryzyka.

Na początek warto zadać sobie pytanie: czy mogę mieć wpływ na pieniądze? Odpowiedź brzmi: oczywiście. Pozwala na to mądre zarządzanie finansami pomagające walczyć z inflacją i wyrabiające dobre nawyki, które będą przynosiły korzyści przez resztę życia, ponieważ dwucyfrowe podwyżki nie będą trwać cały czas.

Jak dobrze zarządzać swoim portfelem?

Nawet jednorazowy zysk wzmacnia portfel lub zasila go dodatkowym budżetem, który można przeznaczyć na inwestycje. Warto pamiętać, że nie opłaca się ryzykować inwestując rezerwę finansową przeznaczoną na przyszłe wydatki, wkład do kredytu hipotecznego czy pieniądze na naprawę dachu. Środki, które są potrzebne w najbliższym czasie, warto ulokować w łatwo dostępnych (płynnych) instrumentach o niskim ryzyku. Poniższe wyliczenia pokazują, ile można zyskać odkładając 500 zł i zaczynając przygodę z inwestowaniem.

Zanim przejdziemy do produktów finansowych, zacznijmy od omówienia najważniejszej kwestii - jak wybrać sposób pomnażania pieniędzy dostosowany do charakteru inwestora. Na początku trzeba ustalić, czego oczekujesz od swoich inwestycji i dopiero wtedy dobrać odpowiedni instrument. Nie warto poprzestawać tylko na sprawdzaniu, ile dana inwestycja może zarobić. Zanim podejmiesz decyzję, gdzie zainwestować, odpowiedz na poniższe pytania:

1. Jaki jest Twój horyzont inwestycyjny? (kiedy będziesz potrzebować pieniędzy)
2. Jakiej płynności wymagasz? (jak szybko chcesz mieć dostępne pieniądze)
3. Jaki poziom ryzyka będziesz w stanie zaakceptować? (przemyśl, czy uporasz się ze spadkami wartości od kilku do nawet kilkudziesięciu procent, czy wolisz konserwatywną ścieżkę, która zwykle wiąże się z niższym zyskiem)

Gdzie inwestować?

Konta oszczędnościowe mają obecnie dobre oprocentowanie i przynajmniej częściowo pokonują inflację. Lokaty terminowe - "długoterminowe konto oszczędnościowe" - mają z góry określony okres trwania (6, 12, 18 miesięcy lub więcej), a to zapewni oprocentowanie i potencjalny zysk na dłuższy czas.

W dłuższej perspektywie można sobie pozwolić na podjęcie ryzyka, aby osiągnąć wyższy zysk.  Szkoda trzymać wszystkie pieniądze na koncie oszczędnościowym, gdzie jeszcze niedawno oprocentowanie było prawie zerowe. 

W co zainwestować, aby zabezpieczyć przyszłość za 5 lub więcej lat?

Dobrowolne produkty emerytalne III filaru

W skład trzeciego, dobrowolnego filaru emerytalnego wchodzą Indywidualne Konta Emerytalne (IKE),  Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) oraz Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK). Wszystkie powstały z myślą o gromadzeniu i pomnażaniu kapitału na czas emerytury. Mogą być inwestycją, ubezpieczeniem czy zwykłym kontem bankowym, w zależności od tego, jaka instytucja finansowa je oferuje.  Konta są oprocentowane podobnie jak zwykłe konta oszczędnościowe, więc zysk nie będzie zbyt satysfakcjonujący. Wyższy zwrot umożliwiają natomiast inwestycje w dostępne instrumenty finansowe, ale jak każda inwestycja są obarczone również ryzykiem straty. 

Głównym atutem IKE i IKZE jest możliwość korzystania z ulg podatkowych. Wadą jest odgórnie narzucony limit rocznych wpłat, który uniemożliwia zainwestowanie większych kwot. Ponadto wypłata z zachowaniem korzyści podatkowych jest możliwa dopiero po osiągnięciu wieku emerytalnego (60 lat w przypadku IKE lub 65 w przypadku IKZE).

Obligacje

Obligacje są nieco bardziej skomplikowanym instrumentem inwestycyjnym. Mogą być skarbowe lub korporacyjne. Są uważane za konserwatywną formę inwestycji, ale ważne by wiedzieć, kim jest emitent, czyli kto wydaje obligacje, a co najważniejsze, jaki jest ich rating kredytowy. Jest to w zasadzie pożyczka dla skarbu państwa czy firmy, o określonym oprocentowaniu, które z punktu widzenia emitenta jest odsetkami. Odsetki mogą być stałe lub zmienne, na przykład w zależności od inflacji.

Akcje

Akcje to coraz popularniejszy instrument inwestycyjny. Polega na zakupie udziałów wybranej spółki, które inwestorzy kupują zazwyczaj na giełdzie poprzez pośrednika, czyli maklera. Akcje charakteryzują się większym ryzykiem związanym ze zmiennością cen instrumentu finansowego, ale też wyższymi zyskami niż te, które oferują np. obligacje czy różne formy oszczędzania. Gdy akcje są przedmiotem obrotu na giełdzie, ich zaletą jest wysoka płynność - praktycznie w każdej chwili można je sprzedać po cenie rynkowej.

Fundusze inwestycyjne

Fundusz inwestycyjny to sposób pomnażania pieniędzy, gdzie pojedyncza osoba inwestuje wspólnie z innymi inwestorami i posiada udział w całym pakiecie danego funduszu, który zawiera "wszystkiego po trochu". Udział konkretnego inwestora zależy od wielkości jego wkładu i ceny jednostki. Fundusz inwestycyjny jest zarządzany przez aktywnego managera, co daje teoretyczną możliwość przebicia średniej rynkowej pod względem rentowności. Prowadzenie funduszu jest jednak kosztowne ze względu na aktywne zarządzanie i dla inwestora wiąże się z wysokimi opłatami. Co więcej, praktyka pokazuje, że większość funduszy nie jest w stanie pokonać rynkowej stopy zwrotu.

ETF

ETF-y, czyli Exchange Traded Funds, to coraz popularniejszy instrument inwestycyjny. Są to "pasywne" fundusze, których zaletą jest dobra dostępność, niskie opłaty i wysoka dywersyfikacja, ponieważ każdy ETF obejmuje dziesiątki, setki lub tysiące różnych aktywów, takich jak akcje, obligacje itp. Wyniki funduszu ETF są zależne od wyników konkretnego rynku, ponieważ skład funduszu jest określony przez indeks bazowy, a aktywa są do niego włączane według jasno określonych zasad. Jest to więc inwestycja bardzo przejrzysta, odporna na emocje i błędy managera zarządzającego funduszem.

Mądre inwestowanie

Jak wielu innych Polaków decydujesz się zainwestować swoje pieniądze w akcje i obligacje? Pamiętaj, że struktura portfela inwestycyjnego powinna być dostosowana do Twojego profilu inwestora odpowiadającego indywidualnym preferencjom.

Warto też inwestować tylko w sprawdzone instrumenty. Nie można dać ponieść się emocjom w wyścigu z inflacją – trzeba być bardzo ostrożnym, aby oprzeć się kusząco brzmiącym inwestycjom, które obiecują zyski rzędu kilkudziesięciu procent rocznie. Lepiej pokryć inflację częściowo, niż stracić pieniądze.

Jeśli natomiast lubisz regularnie inwestować, czytać analizy rynkowe i poświęcać na to dni wolne od pracy, będziesz czuł się jak ryba w wodzie inwestując na giełdzie w konkretne akcje lub obligacje. Jeśli wolisz inwestować "automatycznie" i niczym się nie przejmować, rozwiązaniem są dedykowane platformy do inwestowania. Dla przykładu Fondee tworzy zdywersyfikowany portfel ETF-ów dostosowany do wybranego poziomu ryzyka, który regularnie rebalansuje. 

Autorem artykułu jest Jan Hlavsa, CEO Fondee.

***

Fondee - Czeski startup Fondee zmienia sposób, w jaki ludzie myślą o inwestowaniu. Działa jako usługa online do łatwego inwestowania w fundusze akcji i obligacji. Szczególnie pomaga tym, którzy mają pieniądze leżące na rachunkach bieżących i szukają łatwego i skutecznego sposobu na pomnożenie swoich finansów. Fondee zorganizuje dla nich inwestycje w fundusze akcji i obligacji. Rejestracja odbywa się online, klient wybiera tylko rodzaj portfela, a resztą zajmuje się zespół Fondee. Projekt został założony w 2017 roku przez Evę i Honzę Hlavsów, którzy zdobywali doświadczenie w finansach w Londynie i zrozumieli, że inwestycje to nie „rocket science” i mogą być dostępne dla każdego. Ludzie mogą zarządzać nimi online i bez doradców. Więcej na: www.fondee.pl