25 kwietnia w środkowej i zachodniej części Nepalu wystąpiło trzęsienie ziemi o sile 7,9 stopnia w skali Richtera. Bilans ofiar na 2 maja wyniósł około 7000 zabitych i 14 000 rannych. Szacuje się, że ogólnie skutki klęski żywiołowej odczuło 8 mln osób. Przy średnim PKB per capita na poziomie zaledwie 692 USD Nepal jest jednym z najbiedniejszych krajów Azji. Nawet 56 proc. ludności żyje poniżej granicy ubóstwa, jaką jest dochód w wysokości 2 USD dziennie. Liczba ofiar śmiertelnych może w najbliższych dniach wzrosnąć do 10 000, a gospodarczy koszt trzęsienia ziemi należy uznać za równie katastrofalny. Według Służby Geologicznej Stanów Zjednoczonych szacunkowe straty w gospodarce mogą być wyższe od PKB Nepalu. Słaba infrastruktura kraju została dodatkowo sparaliżowana awariami sieci i uszkodzeniami dróg. Dla pozbawionego dostępu do morza kraju o małej gospodarce krótkoterminowe skutki klęski żywiołowej będą najprawdopodobniej ogromne. Wobec skali zniszczeń spodziewamy się, że kraj pogrąży się w gwałtownej recesji. Niemniej jednak do Nepalu płynie pomoc humanitarna, a kraje sąsiednie zaoferowały pomoc techniczną. MFW ogłosił gotowość wsparcia bilansu płatniczego Nepalu.

Dlaczego?

1/ Nepal był źle przygotowany do tak poważnej klęski żywiołowej. Trzęsienie ziemi o sile 7,9 stopnia wystąpiło w gęsto zaludnionym regionie Katmandu, w którym koncentruje się prawie 30 proc. gospodarki kraju. Wskutek klęski żywiołowej zniszczeniu uległa infrastruktura transportowa, która już wcześniej była bardzo zła (w globalnym rankingu konkurencyjności pod względem infrastruktury Nepal zajmował 132 na 144 miejsca). Sieci elektryczne, gazowe i kanalizacyjne są obecnie niewydolne, a położone w dalszej okolicy wioski pozostają odcięte od świata. W regionie stołecznym zniszczone zostało do 90 proc. obiektów służby zdrowia. Brak infrastruktury może więc utrudnić pomoc i odbudowę.

2/ Tempo wzrostu PKB Nepalu w 2015 r. miało wynieść 5 proc. Nepal zmaga się ustawicznym deficytem bilansu handlowego, kompensowanym jedynie dużymi kwotami przelewanymi z zagranicy. Największy wkład w eksport Nepalu ma tamtejszy sektor tekstylno-odzieżowy, któremu brakuje jednak konkurencyjności w porównaniu z ofertą innych krajów. Strukturalne słabości, takie jak brak dywersyfikacji i nierozwinięta infrastruktura, mogą hamować zdolność kraju do odzyskania kondycji.

3/ Gospodarka Nepalu pozostaje silnie uzależniona od rolnictwa,  które w 2013 r. wytwarzało ok. 35 proc. PKB, dając zatrudnienie 70 proc. siły roboczej kraju. Trzęsienie ziemi, które dotknęło także społeczności wiejskie, prawdopodobnie będzie miało poważne konsekwencje dla produkcji żywności oraz dla możliwości kraju w zakresie transportu towarów.

4/ Turystyka jako źródło dewiz. Ogromna liczba ofiar śmiertelnych, zniszczenie różnych elementów infrastruktury turystycznej, a także kilku unikatowych zabytków, poważnie uderzy w branżę turystyczną w Nepalu.

5/ Ryzyko opóźnienia realizacji wielu potrzebnych inwestycji. Pogorszenie się sytuacji może negatywnie wpłynąć na inwestycje wykorzystujące ogromny potencjał hydroenergetyczny kraju. Realizowane obecnie projekty, zwłaszcza budowa zapory hydroenergetycznej nakładem 1,6 mln USD, mogą zostać wstrzymane.

Ryzyko?                           

1/ Zagraniczna pomoc już płynie do Nepalu, a MFW ocenia potrzeby kraju. Do Nepalu wyruszyły grupy humanitarne niosące bardzo potrzebną pomoc. Indie i Chiny, jako regionalni liderzy, zadeklarowały, że zwiększą bezzwrotną pomoc dla Nepalu. Azjatycki Bank Rozwoju zaoferował już przekazanie do 200 mln USD. Ponadto Nepal może liczyć na przelewy dużych kwot od obywateli pracujących za granicą (w 2014 r. stanowiły one prawie 30 proc. PKB).

2/ Odbudowa może mieć ogromny wpływ na Nepal. Duża pomoc z zagranicy mogłaby autentycznie poprawić krajową infrastrukturę. Pozycja Nepalu mogłaby się nawet wzmocnić, gdyby kraj zdołał ukierunkować tę pomoc na inwestycje zwiększające produktywność. Dzięki pomocy zagranicznej kraje dotknięte tsunami w 2004 r. zdołały poprawić kondycję.

3/ Jednym z problemów Nepalu pozostaje niestabilność polityczna. Od kilku lat sytuacja między głównymi partiami politycznymi jest napięta. Słaba baza instytucjonalna i opóźnienia biurokratyczne w połączeniu z niezdolnością nepalskich polityków do osiągnięcia konsensusu mogą znacząco spowolnić proces odbudowy. Grozi to powtórką sytuacji z Haiti - kraju, który mimo znacznej pomocy zagranicznej nie zdołał w pełni odzyskać kondycji po trzęsieniu ziemi w 2010 r.

Źródło: Coface

Nadesłał: Coface http://www.coface.pl