Leasing pracowniczy – optymalizacja kosztów i elastyczna organizacja pracy
Jeszcze pięć lat temu praca tymczasowa dotyczyła wyłącznie pracowników fizycznych. Obecnie z tej formy zatrudnienia korzysta coraz więcej firm poszukujących pracowników biurowych i specjalistów niższego szczebla. O specyfice pracy na zasadach leasingu pracowniczego mówi Piotr Dziedzic z Page Personnel - firmy doradztwa personalnego specjalizującej się w rekrutacji specjalistów na czas określony.
Praca tymczasowa, zwana również leasingiem pracowniczym, oznacza sezonowe lub doraźne zatrudnienie pracownika na czas określony przez agencję pracy tymczasowej i „wypożyczenie" go do pracodawcy użytkownika. Pracownicy tymczasowi zatrudniani są przez agencję na mocy „Ustawy o zatrudnieniu pracowników tymczasowych" z dnia 9 lipca 2003 r. i kierowani do pracodawcy użytkownika, gdzie pod jego nadzorem wykonują określoną pracę. Jak wynika z doświadczenia firmy Page Personnel, polskie firmy coraz chętniej korzystają z pracowników tymczasowych, gdyż takie rozwiązanie pozwala im na optymalizację kosztów oraz elastyczną organizację pracy.
„Rynek pracy tymczasowej w Polsce charakteryzuje duży potencjał rozwoju, zwłaszcza po okresie spowolnienia gospodarczego, którego doświadczyliśmy w ostatnim czasie" - mówi Piotr Dziedzic, Manager z firmy Page Personnel. - „Z punktu widzenia przedsiębiorcy taka forma zatrudnienia jest bardzo korzystna. Umożliwia bowiem stałe i optymalne dostosowywanie struktury zatrudnienia do potrzeb firmy. Nawet w bardzo krótkim czasie agencja pracy tymczasowej jest w stanie dostarczyć odpowiednią liczbę pracowników potrzebnych do wykonania konkretnego projektu".
Jak wynika z raportu Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej „Agencje zatrudnienia 2010", liczba pracowników tymczasowych wzrosła w 2010 r. o 14% (z 379 103 na koniec 2009 r. do 433 102 na koniec roku 2010). Najczęściej z tej formy zatrudnienia korzystają firmy, które charakteryzują się sezonowym zapotrzebowaniem na pracowników. Praca tymczasowa pomaga im tymczasowo zwiększyć zdolności produkcyjne przy jednoczesnym obniżeniu całkowitych kosztów zatrudnienia.
„Coraz więcej firm decyduje się na stałą współpracę z agencjami pracy tymczasowej" - przyznaje Piotr Dziedzic. - „Jeszcze pięć lat temu praca tymczasowa dotyczyła wyłącznie pracowników fizycznych. Obecnie jest coraz powszechniejsza wśród pracowników biurowych, zwłaszcza na stanowiskach podstawowego i średniego szczebla, związanych z administracją, księgowością lub obsługą klienta. Przedsiębiorcy stosują takie rozwiązanie, kiedy zachodzi konieczność okresowego zastąpienia nieobecnego pracownika, np. ze względu na jego urlop macierzyński lub wychowawczy, a także gdy firma potrzebuje dodatkowych zasobów do realizacji terminowych projektów. W tym ostatnim przypadku wyraźną tendencję wzrostową obserwujemy w obszarze leasingu pracowników w obszarze administracji biurowej, finansów oraz IT".
Model pracy tymczasowej opiera się na trójstronnym stosunku istniejącym pomiędzy agencją pracy tymczasowej, pracodawcą użytkownikiem i pracownikiem tymczasowym. Agencja pracy tymczasowej zatrudnia pracowników tymczasowych na podstawie umowy o pracę na czas określony lub umowy o pracę na czas wykonania określonej pracy. Od strony formalnej dokument ten powinien określać strony umowy, rodzaj umowy i datę zawarcia umowy oraz wskazywać pracodawcę użytkownika i ustalony okres wykonywania na jego rzecz pracy tymczasowej, a także warunki zatrudnienia pracownika tymczasowego w okresie wykonywania pracy na rzecz pracodawcy użytkownika. Co ważne, pracodawca użytkownik nie może powierzyć pracownikowi tymczasowemu innej pracy niż określona w umowie zawartej między agencją pracy tymczasowej a pracownikiem tymczasowym. Nawet jeśli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom tego pracownika.
Umowa o pracę zawarta z pracownikiem tymczasowym rozwiązuje się z upływem ustalonego między stronami okresu wykonywania pracy tymczasowej na rzecz danego pracodawcy użytkownika lub z upływem okresu wypowiedzenia. Gdy umowa o pracę została zawarta na okres nieprzekraczający 2 tygodni, okres jej wypowiedzenia wynosi 3 dni. W przypadku umowy o pracę zawartej na okres dłuższy niż 2 tygodnie, jej rozwiązanie jest możliwe za jednotygodniowym wypowiedzeniem.
Jak wynika z danych Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z 2010 r., ponad połowa pracowników tymczasowych pracowała nie dłużej niż 3 miesiące (58%), a 37% pracowało od 3 miesięcy do roku. Powyżej jednego roku (tzw. praca na zastępstwo) wykonywało pracę niewiele ponad 5% pracowników tymczasowych.
„Ustawa o pracownikach tymczasowych określa maksymalną długość okresu pracy na rzecz jednego pracodawcy użytkownika" - wyjaśnia Piotr Dziedzic. - „W trakcie 36 kolejnych miesięcy agencja pracy tymczasowej zatrudniająca pracownika tymczasowego może skierować tego pracownika do wykonywania pracy tymczasowej na rzecz jednego pracodawcy użytkownika przez okres nieprzekraczający łącznie 18 miesięcy. Wyjątkiem od tej reguły jest tzw. praca na zastępstwo, kiedy pracownik wykonuje zadania i obowiązki należące do nieobecnego pracownika zatrudnionego na stałe u pracodawcy użytkownika. Wówczas pracownik tymczasowy może pracować u takiego pracodawcy do 36 miesięcy".
Do umów o pracę na czas określony zawartych między agencją pracy tymczasowej a pracownikiem tymczasowym nie stosuje się art. 25(1) Kodeksu pracy, który nakłada na pracodawcę obowiązek zatrudnienia pracownika na czas nieokreślony przy zawarciu trzeciej umowy. Agencja pracy tymczasowej może zawierać nieograniczoną liczbę umów na czas określony; nie obejmują jej też przepisy o zwolnieniach grupowych.
„Wbrew powszechnej opinii praca tymczasowa niesie ze sobą również wiele korzyści dla samych pracowników" - podsumowuje Piotr Dziedzic. - „Na przykład dla osób nie posiadających doświadczenia zawodowego lub pozostających przez dłuższy okres bezrobotnymi jest szansą na zaistnienie na rynku pracy oraz znalezienie stałego zatrudnienia. Warto podkreślić, że część pracowników tymczasowych świadomie wybiera taką formę zatrudnienia ze względu na jej elastyczność".