2018-06-23
Od 1 lipca tego roku w życie wchodzą kolejne przepisy znowelizowanej ustawy opodatku odtowarów iusług (dalej: ustawa oVAT). Dosystemu VAT zostaje wprowadzone dodatkowe rozwiązanie uszczelniające:mechanizm podzielonej płatności (zangielska określany jako split payment).

Nowe obowiązki podatników - split payment oraz powszechne JPK na żądanie

Od 1 lipca tego roku w życie wchodzą kolejne przepisy znowelizowanej ustawy opodatku odtowarów iusług (dalej: ustawa oVAT). Dosystemu VAT zostaje wprowadzone dodatkowe rozwiązanie uszczelniające:mechanizm podzielonej płatności (zangielska określany jako split payment). Rozszerzony zostaje także nawszystkich przedsiębiorców prowadzących księgowość wformie elektronicznej obowiązek przesyłania Jednolitego Pliku Kontrolnego nażądanie.

Jednolity Plik Kontrolny – nowe struktury JPK na żądanie

Duże przedsiębiorstwa zostały objęte obowiązkiem dostarczania JPK na żądanie administracji podatkowej już 1 lipca 2016 r., teraz dołączają do nich przedsiębiorstwa małe, mikro i średnie. Od 1 lipca 2018 r. na żądanie organów podatkowych prowadzących postępowanie podatkowe, czynności sprawdzające lub kontrolę podatkową u podatnika prowadzącego księgowość w formie elektronicznej trzeba będzie dostarczyć (w terminie wynoszącym nie mniej niż 3 dni) Jednolity Plik Kontrolny, obejmujący w zależności od treści żądania:

 -księgi rachunkowe – JPK_KR,

 -wyciąg bankowy – JPK_WB,

 -magazyn – JPK_MAG

 -faktury VAT – JPK_FA,

 -podatkową księgę przychodów i rozchodów – JPK_PKPIR,

 -ewidencję przychodów – JPK_EWP.

Przedsiębiorcy w sytuacjach to uzasadniających będą mogli zwrócić się do organu podatkowego o wydłużenie terminu określonego w wezwaniu.

Osoba, która bez uzasadnienia odmówi udostępnienia JPK na wezwanie organu, zagrożona jest karą, której wysokość w roku 2018 może wynieść do 2800 zł.

Split payment – czyli płatność podzielona

Jednolity Plik Kontrolny nie jest nowością dla większości podatników VAT – od 1 stycznia 2018 r. przekazują oni bowiem comiesięcznie plik JPK_VAT. Całkowitą nowością są natomiast rozwiązania wprowadzane w związku z podzieloną płatnością.

Mechanizm podzielonej płatności (inna powszechnie używana nazwa to split payment) to metoda regulowania należności za otrzymaną fakturę, na której wykazana została kwota podatku VAT, polegająca na zapłacie zobowiązania na dwa różne rachunki: rachunek podstawowy, na którym gromadzone są środki związane z prowadzonymi operacjami, oraz specjalny rachunek, tzw. rachunek VAT, na którym gromadzone są kwoty dotyczące podatku VAT wykazanego na fakturze.

Przykład:

Otrzymałeś od swojego dostawcy fakturę, na której wykazana została kwota do zapłaty 1000 zł netto oraz 230 zł VAT. Po wejściu w życie przepisów dotyczących podzielonej płatności będziesz mógł zapłacić tę fakturę na dwa główne sposoby:

1. wszystkie kwoty związane ze zobowiązaniem przelejesz jak dotychczas na rachunek podstawowy kontrahenta;
2. przelejesz 1230 zł na konto przedsiębiorcy, ale na podstawie Twojej dyspozycji jego bank wydzieli kwotę VAT 230 zł na specjalny rachunek VAT (split payment); do jego bieżącej dyspozycji pozostanie zatem tylko kwota netto 1000 zł.

Od 1 lipca 2018 r. mechanizm split payment będzie miał charakter dobrowolny, choć rząd stara się obecnie o uzyskanie zgody Komisji Europejskiej na wprowadzenie obowiązkowego mechanizmu podzielonej płatności. Aby zachęcić podatników do stosowania split payment, ustawodawca wprowadził też pewne zachęty, o których za chwilę.

Fragment ustawy o VAT – art. 108a 

Art. 108a. 1. Podatnicy, którzy otrzymali fakturę z wykazaną kwotą podatku, przy dokonywaniu płatności kwoty należności wynikającej z tej faktury mogą zastosować mechanizm podzielonej płatności.

2. Zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności polega na tym, że:

1) zapłata kwoty odpowiadającej całości albo części kwoty podatku wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek VAT;

2) zapłata całości albo części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto wynikającej z otrzymanej faktury jest dokonywana na rachunek bankowy albo na rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, dla których jest prowadzony rachunek VAT, albo jest rozliczana w inny sposób.

3. Zapłata z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności dokonywana jest w złotych polskich przy użyciu komunikatu przelewu udostępnionego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, przeznaczonego do dokonywania płatności w mechanizmie podzielonej płatności, w którym podatnik wskazuje:

1) kwotę odpowiadającą całości albo części kwoty podatku wynikającej z faktury, która ma zostać zapłacona w mechanizmie podzielonej płatności;

2) kwotę odpowiadającą całości albo części wartości sprzedaży brutto;

3) numer faktury, w związku z którą dokonywana jest płatność;

4) numer, za pomocą którego dostawca towaru lub usługodawca jest zidentyfikowany na potrzeby podatku.

Split payment i rachunek VAT

Oczywistym jest, że podzielona płatność wymaga zmian w systemie prowadzenia rachunków bankowych. Do ustawy o VAT wprowadzono do słowniczka ustawowego nową pozycję: rachunek VAT – definiowany jako rachunek VAT, o którym mowa w znowelizowanym w związku z wprowadzeniem split payment Prawie bankowym i ustawie o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych.

Banki (i SKOK-i) zostały zobowiązane do prowadzenia dla każdego rachunku rozliczeniowego rachunku VAT, przy czym zasadniczo dla tego samego posiadacza bank będzie prowadził tylko jeden rachunek VAT, niezależnie od liczby prowadzonych dla tego posiadacza rachunków rozliczeniowych. Ale na wniosek posiadacza kilku rachunków rozliczeniowych bank będzie mógł prowadzić więcej niż jeden rachunek VAT.

Uwaga: rachunek VAT zakładany jest wyłącznie w powiązaniu z rachunkiem rozliczeniowym prowadzonym w walucie polskiej.

Otwarcie i prowadzenie rachunku VAT nie wymaga zawarcia osobnej umowy, a banki nie będą pobierać z tytułu ich prowadzenia dodatkowych prowizji i opłat (choć należy się spodziewać, że znajdą inny sposób na zrekompensowanie sobie wzrostu kosztów).

Od treści umowy klienta i banku będzie zależało, czy środki pieniężne zgromadzone na rachunku VAT będą oprocentowane.

Banki mają obowiązek poinformowania posiadaczy rachunków rozliczeniowych o numerze rachunku VAT oraz o ustalonych zasadach i terminach informowania posiadacza rachunku rozliczeniowego o saldzie na tym rachunku VAT.

Płatności z rachunku i na rachunek VAT

Znowelizowane przepisy obowiązujące banki i SKOK-i zobowiązują je do wprowadzenia odpowiednich zabezpieczeń uniemożliwiających dokonywanie niedozwolonych transferów z rachunków VAT.

Jak w odpowiedzi na poselską interpelację wyjaśniło MF, podatnik będzie mógł regulować z tego rachunku zobowiązania podatkowe w VAT wobec urzędu skarbowego i będzie mógł płacić kwotę podatku VAT swoim dostawcom, w ramach mechanizmu podzielonej płatności. Szczegółowy zakres operacji dozwolonych na rachunku VAT został wskazany w ustawie Prawo bankowe w art. 62b – i wkrótce omówimy go w kolejnym artykule.

Wycofanie środków z rachunku VAT

Kwota zgromadzona na rachunku VAT będzie wolna od zajęć, z wyjątkiem zajęć dotyczących podatku VAT, ale przedsiębiorca, aby z niej skorzystać, będzie musiał zwrócić się z wnioskiem do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Ten będzie miał 60 dni na wydanie decyzji dotyczącej zgody i wysokości kwoty, którą przedsiębiorca będzie mógł przelać na swój zwykły rachunek rozliczeniowy. Naczelnik w uzasadnionych przypadkach będzie mógł zgody odmówić w odniesieniu do części lub całości kwoty. Stanie się tak wówczas, gdy:

• podatnik ma zaległości w podatku (nie zostanie „uwolniona” kwota zaległości wraz z odsetkami naliczonymi na dzień wydania decyzji);

• będzie zachodziła uzasadniona obawa, że:

  – zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku nie zostanie wykonane, w szczególności gdy podatnik trwale nie uiszcza wymagalnych zobowiązań z tytułu podatku lub dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić lub udaremnić egzekucję zobowiązań z tytułu podatku, lub

  – wystąpi zaległość podatkowa w podatku albo zostanie ustalone dodatkowe zobowiązanie podatkowe.

Należy się też spodziewać, że wydanie decyzji każdorazowo poprzedzi postępowanie organu podatkowego, zmierzające do zmniejszenia ryzyka wyprowadzenia środków poza system VAT.

Jak poradzić sobie z nowymi obowiązkami w praktyce?

"Bez odpowiednich rozwiązań informatycznych trudno będzie spełnić wszystkie wymagania, których adresatami stają się od 1 lipca tego roku przedsiębiorcy. W większości przypadków, szczególnie przy prowadzeniu działalności na nieco większą lub dużą skalę, warto rozważyć zastosowanie rozwiązań, obecnych chociażby w systemach ERP, adresowanych do przedsiębiorców małych i średnich" – mówi Tomasz Tekieli, projektant systemów Comarch ERP.

Konieczność prawie natychmiastowej reakcji na wezwanie administracji podatkowej do przekazania konkretnych plików JPK powoduje, że bez odpowiednich narzędzi informatycznych narażamy się na dodatkowe sankcje wynikające z opóźnień. Z kolei pojawienie się podzielonej płatności, nawet w formule dobrowolnej, implikuje potrzebę skutecznego ewidencjonowania zarówno zobowiązań, jak i dokonanych płatności. Należy więc sprawdzić, czy nasza firma jest przygotowana do wypełnienia nowych obowiązków (lub czy może je realizować obsługujące nas biuro rachunkowe bądź inny podmiot odpowiedzialny za te zadania).

Korzyści nabywcy ze stosowania split payment

Podzielona płatność dla sprzedawcy oznacza ryzyko pogorszenia płynności firmy, ale dla nabywcy zapłata części należności związanej z podatkiem VAT na dedykowany rachunek VAT dostawcy daje pewne korzyści – polegające na zwiększeniu bezpieczeństwa podatkowego w VAT. Przede wszystkim przy stosowaniu mechanizmu podzielonej płatności podatnik będzie łatwiej mógł wykazać, że dochował należytej staranności, badając swojego kontrahenta – wystarczy, że w tym celu sprawdzi, czy ma do czynienia z podatnikiem zarejestrowanym i dokona kontroli faktury pod kątem poprawności formalnej i zgodności z przebiegiem transakcji.

Poza tym w granicach kwot podatku VAT zapłaconego w ramach podzielonej płatności nie będzie stosowało się przepisów ustawy o VAT o odpowiedzialności solidarnej z dostawcą towarów wymienionych w załączniku nr 13 ustawy oraz przepisów o dodatkowym zobowiązaniu w VAT, ustalonym na podstawie art. 112b ust. 1 pkt 1 i ust. 2 pkt 1 oraz art. 112c ustawy.

Przedsiębiorca zalegający z podatkiem VAT, jeśli co najmniej 95% kwoty podatku naliczonego wynika z faktur zapłaconych z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, nie będzie musiał płacić (do pewnej wysokości zaległości) podwyższonych do 150% stawki podstawowej odsetek za zwłokę.

Korzyści nie będą jednak przysługiwały podatnikom, którzy wiedzieli, że faktura zapłacona z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności:

1) została wystawiona przez podmiot nieistniejący;

2) stwierdza czynności, które nie zostały dokonane;

3) podaje kwoty niezgodne z rzeczywistością;

4) potwierdza czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i art. 83 Kodeksu cywilnego (czynności nieważne lub dla pozoru).

link do artykułu: http://outsourcing-kip.pl/wiadomosci/nowe-obowiazki-podatnikow-split-payment-oraz-powszechne-jpk-na-zadanie 

Nadesłał: Outsourcing kadry i płace http://outsourcing-kip.pl